Đọc văn bản “Khát vọng” của Xuân Quỳnh trong SBT Tiếng Việt 7 tập 2 trang 72 và trả lời nhưng câu hỏi bên dưới: Bài thơ thể hiện những mơ ước gì của nhân vật xưng “ta”? Hãy chỉ ra một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện mơ ước ấy

Câu hỏi/Đề bài:

a. Bài thơ thể hiện những mơ ước gì của nhân vật xưng “ta”? Hãy chỉ ra một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện mơ ước ấy.

b. Nhận xét nét độc đáo của các hình ảnh trong câu thơ

Đâu chỉ lên trăng, thơ ta còn bay khắp

Theo những con tàu cập bên các vì sao.

c. Hãy chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ cuối. Theo em, việc sử dụng biện pháp tu từ ấy có tác dụng gì trong việc biểu lộ khát vọng của nhân vật xưng “ta”

d. Tác giả đã bộc lộ những tình cảm, cảm xúc gì qua bài thơ? Em cảm nhận như thế nào về những tình cảm, cảm xúc ấy.

đ. Ở ba khổ thơ đầu, tác giả sử dụng từ “mơ ước” hoặc “ước mơ”, nhưng ở khổ thơ cuối lại dùng từ “khát vọng” Theo em, sự thay đổi này có dụng ý gì?

e. Qua văn bản trên, tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp gì? Thông điệp ấy có ý nghĩa như thế nào đối với em?

Hướng dẫn:

Đọc lại văn bản ngữ liệu trong SGK và trả lời câu hỏi

Lời giải:

a. Qua các từ ngữ thể hiện mơ ước như:

– Từ ngữ: bày cỗ, vui chơi, rước đèn, múa hát, ca ngợi cuộc đời, du hành, bay cao,…

– Hình ảnh: mơ trăng tháng Tám, trải tâm tư dưới trời trăng sáng, vần thơ cùng du hành vũ trụ, sưởi ấm vùng trăng lạnh, cập bến các vì sao,.

Từ những từ ngữ, hình ảnh tìm được, ước mơ của nhân vật xưng “ta” là được vui chơi dưới trăng rằm tháng Tám, có một tình yêu đẹp, trở thành nhà thơ để ca ngợi cuộc đời.

b. Cách nhận xét nét độc đáo của các hình ảnh trong câu thơ:

Đâu chỉ lên trắng, thơ ta còn bay khắp

Theo những con tàu cập bến các vì sao

– Các hình ảnh trong câu thơ: thơ ta lên trăng theo những con tàu cập bến các vì sao.

– Nét độc đáo:

+ Hình ảnh thơ ấn tượng, thi vị bởi chúng gợi ra không gian vũ trụ kì vĩ, lãng mạn.

+ Có tác dụng làm nổi bật khát vọng bay bổng, lãng mạn của nhân vật xưng “ta”.

c. Cách xác định và nêu tác dụng biểu đạt của biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ cuối:

Đâu chỉ lên trăng, thơ ta còn bay khắp

Theo những con tàu cập bến các vì sao

Như lòng ta chẳng bao giờ nguôi khát vọng

Biết bay rồi, ta lại muốn bay cao.

– Biện pháp tu từ so sánh.

– Tác dụng cách so sánh khát vọng của lòng ta với hình ảnh “thơ ta còn bay khắp”, “theo những con tàu cập bến các vì sao” làm cho khát vọng của nhân vật xưng “ta” gợi hình, gợi cảm, sống động, sâu sắc hơn.

d. Tác giả thể hiện một khát vọng sống mãnh liệt theo từng mốc thời gian quan trọng trong cuộc đời qua đó thể hiện niềm tin yêu vào cuộc sống và mong muốn thể hiện cũng như phát triển bản thân theo chiều hướng tốt đẹp nhất.

đ. Ở ba khổ thơ đầu, tác giả dùng từ “mơ ước” hoặc “ước mơ”, ở khổ thơ cuối, dùng từ “khát vọng”. Dụng ý của sự thay đổi này là cho thấy sự trưởng thành trong nhận thức của nhân vật xưng “ta” theo thời gian: từ mơ ước đơn giản được vui chơi đêm rằm tháng Tám đến ước vọng tình yêu ở tuổi mới lớn và khát vọng cháy bỏng trở thành thi sĩ để ca ngợi cuộc đời, bay cao, bay xa vào tương lai tươi đẹp.

e. Qua bài thơ, tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp: Trong cuộc sống ta cần đặt ra những mục tiêu sống và dựa vào đó để nâng cao khát vọng sống của bản thân.