Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 47 SGK Văn 12 Kết nối tri thức – Tây Tiến (Quang Dũng). Gợi ý: Đọc kĩ tác phẩm, tìm ra những hình ảnh về đêm lửa trại và con người.
Câu hỏi/Đề bài:
Trong kí ức của nhân vật trữ tình, hình ảnh đêm lửa trại và con người, cuộc sống miền Tây Bắc hiện lên với những nét đặc sắc gì? Những hình ảnh đó đã góp phần làm nổi bật hình tượng người lính Tây Tiến như thế nào?
Hướng dẫn:
Đọc kĩ tác phẩm, tìm ra những hình ảnh về đêm lửa trại và con người, cuộc sống miền Tây Bắc, chú ý đến những từ ngữ miêu tả tâm trạng của tác giả.
Lời giải:
Cách 1
1. Hình ảnh đêm lửa trại và con người, cuộc sống miền Tây Bắc trong kí ức của nhân vật trữ tình:
– Vẻ đẹp thơ mộng, lãng mạn:
+Bữa tiệc hoa: “Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa” – hình ảnh ẩn dụ so sánh độc đáo, gợi tả không khí náo nhiệt, rực rỡ của đêm liên hoan văn nghệ.
+Cảnh vật hòa quyện: “Kìa em xiêm áo tự bao giờ Khèn lên man điệu nàng e ấp”. Âm thanh tiếng khèn, điệu múa của người con gái Thái hòa quyện cùng ánh lửa bập bùng tạo nên khung cảnh thơ mộng, trữ tình.
+Sự giao hòa văn hóa: “Rượu say mèm, tiếng cười vang động núi”. Bức tranh sinh hoạt vui vẻ, gắn kết giữa người lính và đồng bào Tây Bắc.
– Vẻ đẹp hùng vĩ, hoang sơ:
+Thiên nhiên dữ dội: “Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây, súng ngửi trời”, “Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”. Bức tranh thiên nhiên Tây Bắc hiện lên với những con dốc cao, vực sâu, sương mù giăng kín, mưa rừng ào ạt,… tạo cảm giác choáng ngợp, hiểm nguy.
+Sức sống mãnh liệt: “Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây, súng ngửi trời”. Hình ảnh ẩn dụ “súng ngửi trời” thể hiện sự kiên cường, bất khuất của người lính Tây Tiến trước thiên nhiên khắc nghiệt.
– Con người Tây Bắc:
+Tâm hồn phóng khoáng, yêu ca hát: “Kìa em xiêm áo tự bao giờ Khèn lên man điệu nàng e ấp”.
+Tình cảm chân thành, nồng ấm: “Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa Kìa em xiêm áo tự bao giờ Khèn lên man điệu nàng e ấp Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”.
2. Những hình ảnh đó góp phần làm nổi bật hình tượng người lính Tây Tiến như thế nào?
-Vẻ đẹp lãng mạn:
+Khả năng cảm nhận tinh tế trước vẻ đẹp thiên nhiên và con người.
+Tâm hồn yêu đời, lạc quan, dù trong hoàn cảnh gian khổ.
+Tình yêu mến, gắn bó với đồng bào Tây Bắc.
-Vẻ đẹp bi tráng:
+Vượt qua gian khổ, hiểm nguy, chiến đấu dũng cảm.
+Sống và chiến đấu đầy lãng mạn, hào hoa.
+Chấp nhận hy sinh thầm lặng, không ngại gian khó.
Kết luận:
Hình ảnh đêm lửa trại và con người, cuộc sống miền Tây Bắc góp phần làm nổi bật vẻ đẹp lãng mạn và bi tráng của người lính Tây Tiến. Qua đó, tác giả thể hiện niềm tự hào, sự trân trọng và nỗi nhớ nhung về một thời đã qua.
Cách 2:
– Hình ảnh mọi người vui vẻ bên ánh lửa trại, thể hiện tình quân dân gắn bó, đùm bọc, che chở.
– Nổi bật lên hình tượng người lính Tây Tiến dù đứng trước nguy hiểm vẫn lạc quan, yêu đời.
Cách 3:
– “Doanh trại”: nơi sinh hoạt, huấn luyện và làm việc của bộ đội thường mang lại cảm giác nghiêm khắc, khô khan.
– Tác giả sử dụng động từ “bừng” thể hiện nguồn ánh sáng rực rỡ, mạnh mẽ.
– “Hội đuốc hoa” mang ý nghĩa là màu sắc của tình yêu (từ chữ Hán có nghĩa là hoa chúc) tức là vừa rạng rỡ vừa duyên dáng
– “Kìa em” cho thấy sự ngỡ ngàng và kinh ngạc nhưng cũng rất trìu mến
– “Xiêm áo”: trang phục xinh xắn, đẹp đẽ
– “khèn” là nhạc cụ đặc biệt ở Tây Bắc, mang nét đặc trưng cho văn hóa nơi đây
– “Man điệu” hàm ý chỉ điệu múa, điệu nhạc mang âm hưởng Tây Bắc
– “E ấp”: ngại ngùng, thẹn thùng của chính các thiếu nữ dân tộc thiểu số