Soạn Câu hỏi 2 trang 124 SGK Văn 12 Kết nối tri thức – Thực hành đọc: Khúc đồng quê (trích Cô bé nhìn mưa) (Đặng Thị Hạnh).
Câu hỏi/Đề bài:
Chú ý đến sức gợi của những chi tiết dệt nên “ khúc đồng quê” của kí ức.
Hướng dẫn:
Đọc kĩ văn bản, vận dụng tri thức Ngữ văn để thực hiện yêu cầu của đề bài.
Lời giải:
-Những chi tiết gợi nhớ về không gian đồng quê:
+ Tiếng mưa: “Mưa rơi tí tách trên mái nhà”, “mưa giăng giăng trên mái ngói”, “mưa rào rào trên sân gạch”.
+ Hình ảnh cây đa: “Cây đa bần bật tiếng kêu”, “Lá đa xòe rộng như những chiếc ô che đầu”, “Đàn cò trắng bay lả lơi trên cành đa”.
+ Con đường làng: “Con đường làng quanh co, uốn lượn”, “Bên đường cỏ mọc xanh rì”, “Trên đường những chú trâu nhởn nhơ gặm cỏ”.
+ Cánh đồng lúa: “Cánh đồng lúa xanh mướt”, “Lúa chín vàng óng ả”, “Hương lúa thơm lừng”.
+ Âm thanh làng quê: “Tiếng gà gáy vang vang”, “Tiếng chó sủa ồn ào”, “Tiếng chim hót líu lo”.
-Những chi tiết gợi nhớ về con người và cuộc sống đồng quê:
+ Hình ảnh người nông dân: “Bác nông dân đội nón quai thao, vác cày trên vai”, “Bà nông dân cặm cụi làm việc trên đồng ruộng”, “Đàn trẻ con nô đùa trên con đường làng”.
+ Lễ hội làng quê: “Lễ hội làng quê rộn ràng náo nhiệt”, “Mọi người vui vẻ tham gia các trò chơi dân gian”, “Tiếng cười nói vang vọng khắp nơi”.
+ Món ăn đồng quê: “Bánh chưng dẻo thơm”, “Bánh tét béo ngậy”, “Rau lang luộc chấm kho quẹt”.
-Sức gợi của những chi tiết:
+ Khơi gợi ký ức về quê hương: Những chi tiết quen thuộc, bình dị trong bài thơ đã khơi gợi ký ức về quê hương của người con xa quê.
+ Gợi tả không gian đồng quê sinh động: Nhờ những chi tiết cụ thể, sinh động, tác giả đã vẽ nên một bức tranh quê hương đẹp đẽ, thơ mộng.
Gợi tả cuộc sống đồng quê thanh bình, giản dị: Hình ảnh con người và cuộc sống đồng quê được miêu tả một cách chân thực, gần gũi, tạo cảm giác ấm áp, thân thương.
+ Gợi lên tình yêu quê hương tha thiết: Qua những chi tiết gợi nhớ, tác giả đã thể hiện tình yêu quê hương tha thiết, sâu nặng của mình.
-Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ:
+ Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc: Ngôn ngữ được sử dụng trong bài thơ là ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống hàng ngày.
+ Hình ảnh thơ sinh động: Sử dụng nhiều hình ảnh so sánh, ẩn dụ, giúp cho bài thơ thêm sinh động, giàu sức gợi cảm.
+ Nhịp thơ linh hoạt: Nhịp thơ linh hoạt, tạo cảm giác nhẹ nhàng, tha thiết, dễ đi vào lòng người.
-Kết luận: “Khúc đồng quê” là một bài thơ hay, thể hiện tình yêu quê hương tha thiết, sâu nặng của tác giả. Bài thơ sử dụng những chi tiết gợi nhớ quen thuộc, bình dị cùng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, đã tạo nên sức gợi cảm đặc biệt, lay động lòng người.