Giải Câu hỏi Thực hành viết trang 76 SGK Văn 12 Cánh diều – Viết bài nghị luận so sánh – đánh giá hai tác phẩm thơ. Gợi ý: Đọc lại kiến thức phần Viết.
Câu hỏi/Đề bài:
Hãy so sánh và nêu nhận xét, đánh giá của em về hai đoạn thơ sau:
Ta đi, ta nhớ những ngày
Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi…
Thương nhau, chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng
Ðịu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô
Nhớ sao lớp học i tờ
Ðồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.
(Việt Bắc – Tố Hữu)
Đôi khi chợt nhớ một tiếng cười lạMột câu ca dao buồn có hoa bưởi hoa ngâuMột vết bùn khô trên mặt đáKhông có ai chia tayCũng nhớ một tiếng còi tàu.Mẹ tôi thức khuya dậy sớmNăm nay ngoài năm mươi tuổiChồng chết đã mười mấy nămThuở tôi mới đọc được i tờMẹ thương tôi mẹ vẫn tảo tầnNước sông gạo chợ
(Bài thơ của một người yêu nước mình – Trần Vàng Sao)
Hướng dẫn:
Đọc lại kiến thức phần Viết
Lời giải:
Hai đoạn thơ trên lần lượt mang đến cho độc giả những cảm xúc sâu lắng về tình yêu thương, sự nhớ nhung, và kỷ niệm trong cuộc sống hàng ngày. Bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu đề cập đến những khoảnh khắc đơn giản nhưng đầy ý nghĩa trong cuộc sống gia đình và xã hội. Việc chia sẻ, chăm sóc và tha thứ lẫn nhau được thể hiện qua hình ảnh chia củ sắn, chăn sui và nhớ những người thân yêu bên cạnh trong những kỷ niệm đẹp. Tác giả tỏ ra trân trọng những giá trị truyền thống và tình cảm nhân văn trong dân tộc. Với việc sử dụng ngôn ngữ sinh động, giàu biểu cảm, tác giả đã gợi nhớ lại những kỷ niệm tuổi thơ và những khó khăn, vất vả trong cuộc sống.
Trong khi đó, bài thơ “Bài thơ của một người yêu nước mình” của Trần Vàng Sao thể hiện sự đau lòng và lưu luyến về quá khứ và người thân thương. Một người mẹ già cô đơn vẫn sống bằng chí lí và tình yêu với con cái, thể hiện sự hy sinh, tình thương vô bờ bến của người mẹ. Hình ảnh bùn khô trên mặt đá, tiếng còi tàu và nước sông gạo chợ đề cao sự bền chặt và hào hùng của dân tộc. Tác giả thể hiện sự nhớ nhung, quan tâm và tình cảm sâu sắc đối với mẹ, với quê hương và với những dấu ấn tuổi thơ. Sử dụng ngôn ngữ đơn giản nhưng chân thành, gần gũi với độc giả.
Cả hai đoạn thơ đều đem đến sự kết hợp hài hòa giữa thơ ca và tâm trạng con người, tạo nên những cảm xúc sâu lắng và tình cảm đong đầy, thể hiện sự quý trọng, yêu thương và nhớ nhung về quê hương, gia đình. Tuy nhiên, Tố Hữu mang lại cảm giác tĩnh lặng, hồn nhiên của tuổi thơ, trong khi Trần Vàng Sao toát lên vẻ trí tuệ, sâu sắc và tận tụy với người thân và quê hương. Qua bức tranh văn của hai tác giả, ta được cảm nhận được vẻ đẹp đời thường với những giá trị nhân văn, tình cảm và trách nhiệm đối với gia đình, đất nước mà họ yêu quý. Với cách viết và diễn đạt linh hoạt, cả hai đoạn thơ đã đi sâu vào lòng người, khơi gợi những cảm xúc và tâm trạng đặc biệt, khiến cho độc giả không thể không chạm đến những giá trị tinh thần và nhân văn cao quý.