Giải Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 141 SGK Văn 12 Cánh diều – Văn học và tác dụng chiều sâu trong việc xây dựng nhân cách văn hóa con người (Hoàng Ngọc Hiến). Hướng dẫn: Đọc kĩ nội dung văn bản và chỉ ra một số biện pháp làm tăng tính khẳng định và phủ.
Câu hỏi/Đề bài:
Chỉ ra và phân tích một số biện pháp làm tăng tính khẳng định và phủ định vấn đề trong văn bản.
Hướng dẫn:
Đọc kĩ nội dung văn bản và chỉ ra một số biện pháp làm tăng tính khẳng định và phủ định vấn đề trong văn bản
Lời giải:
Cách 1
Việc sử dụng các biện pháplàm tăng tính khẳng định và phủ định vấn đề đã xuất hiện xuyên suốt trong văn bản.
-Để tăng tính phủ định:
+ Dùng các từ phủ định: không phải, chẳng, không,…
+ Dùng các câu phủ định: “Tuy nhiên, riêng tôi, đã được xem và thực sự thích thú với nhiều bộ phim…”; “Nhưng trong đời sống tâm hồn và tâm lí con người…”, “Nhưng có một quan niệm khác về chức năng giáo dục…”, “Nhưng chỉ nói đến giáo dục đạo đức thì quá ít..”
-Để tăng tính khẳng định:
+ Dùng các từ khẳng định: phải, thì, chính, chỉ….
+ Dùng các câu khẳng định: “Văn học phải cạnh tranh với một đối thủ ghê gớm mà sự lớn mạnh ngày càng hùng hậu…”, “Đọc sách thì rất khác. Phải có nỗ lực của trí tuệ…”, “Truyền hình có thể lấn át văn hóa đọc nhưng cũng chính truyền hình sẽ hỗ trợ văn hóa…”, “ Chỉ tham gia vào thực tiễn xã hội con người mới..”
→ Việc sử dụng các biện pháp làm tăng tính phủ định và khẳng định góp phần thể hiện rất rõ thái độ, nhận thức, lập trường và quan điểm của người viết về vấn đề: giá trị của văn học nghệ thuật trong việc xây dựng, hình thành nhân cách của mỗi người.
Cách 2:
– Một số biện pháp làm tăng tính khẳng định và phủ định :
+ Dùng các từ, các câu khẳng định, phủ đinh : “con người không phải lúc nào cũng làm chủ được bản thân mình”; “văn học có tác dụng to lớn và sâu sắc giúp con người hiểu chính mình”; “ không đòi hỏi nỗ lực tích cực của trí tuệ”;…Các câu văn chứ những từ ngữ phủ định hoặc khẳng định mạnh mẽ như : không, không phải, có. Dựa vào các từ ngữ đó đã thể hiện rõ ràng lập luận của tác giả, gia tăng thêm tính phủ định và khẳng định cho văn bản.
+ Sử dụng giọng điệu mạnh mẽ, kiên quyết : “chỉ có văn học nghệ thuật mới soi thấu” ; “cần sử dụng truyền hình để tuyên truyền cho sách”. Với những câu văn mang sắc thái khẳng định cao và mang tính chất yêu cầu không phải cầu khiến, thông qua giọng điệu mạnh mẽ đã khẳng định giá trị, vai trò thực sự quan trọng của văn chương