Giải chi tiết Cảm nhận của em về Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, trích trong Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ – – Văn mẫu 10 Kết nối tri thức. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ca ngợi khí tiết và khí phách của kẻ sĩ dũng cảm đương…
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ca ngợi khí tiết và khí phách của kẻ sĩ dũng cảm đương đầu với mọi thế lực đen tối, độc ác, thâm hiểm trong cuộc đời, dám chấp nhận mọi nguy hiểm, ngay cả đến cái chết cũng không lùi bước.
Đây là một trong số 20 truyện rất đặc sắc và độc đáo trích trong Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ, tác phẩm văn xuôi chữ Hán trong thế kỉ XVI, từng được ngợi ca là “thiên cổ kì bút”
Nhân vật Ngô Tử Văn chiếm bao cảm tình tốt đẹp trong lòng người đọc. Quê Ngô Tử Văn ở Yên Dũng, Lạng Giang, tính tình khảng khái, nóng nảy, ghét tà gian, được khen là một người cương phương.
Hành động đốt đền của Ngô Tử Văn đã làm cho mọi người “lắc đầu lè lưỡi” tỏ vẻ lo sợ cho kẻ hàn sĩ dám chọc tức quỷ thần. Trước khi phóng hỏa, Tử Văn đã “tắm gội chay sạch, khấn trời”. Điều đó cho thấy, chàng tự cho việc làm của mình là chính đáng, sẽ được trời biết cho, phù hộ cho; đồng thời dám chấp nhận mọi nguy hiểm. Với Tử Văn thì tên Bách hộ họ Thôi kia là một tên giặc trong đám quân Mộc Thạnh đi xâm lược nước ta. Hắn đã bị giết, bị trừng phạt. Lúc sống là tên giặc cướp, lúc chết “làm yêu quái trong dân gian”.
Có lẽ bị quỷ ám, ma báo thù nên Ngô Tử Văn sau khi đốt đề về đến nhà thì bị ốm, bị “nổi lên một cơn sốt nóng”. Trong khi sốt, chàng thấy một người đi đến “đầu đội mũ trụ”, quần áo rất giống người phương Bắc, tự xưng là “cư sĩ” nặng lời trách móc chàng, đòi làm hoàn trả lại tòa đền.
Kiện tụng ở cõi trần đã khó, kiện tụng ở Minh ti chốn âm phủ thì lại càng khó khăn và rùng rợn. Chất truyền kì của truyện được tô đậm qua nhiều chi tiết vô cùng khủng khiếp. Ngô Tử Văn bị hai tên quỷ sứ đến bắt giải đi trong đêm. Chàng bị dẫn đến một dinh tòa rất lớn, xung quanh có thành sắt cao vọi đến mấy chục trượng, bị hai con quỷ dùng gông dài thừng lớn gông trói giải đi. Bước qua một cái cầu dài ước hơn nghìn thước bắc qua một con sông lớn “gió tanh sóng xám, hơi lạnh thấu xương”. Có đến mấy vạn quỷ Dạ Xoa “mắt xanh mỏ đỏ, hình dáng nanh ác” đứng chật hai đầu cầu canh giữ. Tử Văn bị dẫn vào cửa điện.
Cuộc đối chất diễn ra ở Minh ti thật gay go giữa Tử Văn và tên họ Thôi tướng Tàu. Tử Văn “rất cương chính, không chịu chùn nhụt chút nào”. Tên “hoạt tặc” cho Tử Văn là kẻ “mồm năm miệng mười, đơm đặt bịa tạc”. Hai bên “cãi cọ nhau mãi vẫn chưa phân phải trái”. Diêm Vương bụng cũng sinh nghi. Khi Tử Văn xin Diêm Vương “đem giấy đến đền Tản Viên để hỏi thực hư”, thì tên bách hộ họ Thôi lên giọng đạo đức giả, xin Diêm Vương “tỏ cái đức rộng rãi” và “khoan tha” cho kẻ học trò “ngu bướng”.
Diêm Vương rất công minh và nghiêm khắc. Khi sai nhân đến đền Tản Viên về tâu, ngài trách mắng các phán quan để lọt “sự dối trá càn bậy”. Đại Vương ra lệnh trừng phạt tên tướng Tàu: “lấy lồng sắt chụp vào đầu, khẩu gỗ nhét và miệng, bỏ vào ngục Cửu U”. Ngài khen Tử Văn “có công trừ hại”, sai lính đưa chàng về.
Cuộc đối tụng ở Minh ti, Tử Văn đã chiến thắng. Chính nghĩa và lẽ phải đã chiến thắng. Kẻ gian xảo, độc ác đã bị trừng phạt đích đáng.
Sau hai ngày chết đi, Tử Văn được sống lại. Cái đền cũ được dựng lại. Ngôi mộ của tên tướng Tàu bị bật tung lên, hài cốt tan tành ra như cám. Tử Văn đã được tiến cử chức phán sự đền Tản Viên. Lão phu đã được trở về đền miếu cũ. Rồi Tử Văn không ốm đau gì mà mất. Đó là chuyện kì lạ. Kì lạ mà như thật: sáng sớm năm Giáp Ngọ (1444), một người làng đã nhìn thấy Ngô Tử Văn ngồi trên chiếc xe ngựa chạy ầm ầm ở ngoài cửa tây thành Đông Quan, nghe tiếng người quát: “Người đi đường tránh xa, xe quan phán sự! Và ở quê cũ “nhà quan phán sự” vẫn còn đó”.
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên có rất nhiều yếu tố thần kì hoang đường bao phủ các nhân vật, cốt truyện, các tình tiết. Trong 4 cảnh: Ngô Tử Văn đốt đền rồi gặp hai hồn ma, cảnh Ngô Tử Văn bị bọn quỷ sứ gông và trói giải đưa xuống tòa Minh ti, cảnh Diêm Vương xử kiện, trừng phạt tên tướng Tàu, cảnh người làng gặp quan phán sự ngồi trên cỗ xe chạy ầm ầm ngoài thành Đông Quan, cảnh nào cũng có tình huống giàu kịch tính, để lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc với niềm tin là chuyện lạ mà như thật, có thật. Qua nhân vật Ngô Tử Văn, tác giả ca ngợi nhân cách cao đẹp của một hàn sĩ; dũng cảm, khẳng khái đấu tranh chống lại cái ác trừ hại cho dân, thể hiện niềm tin vào công lí, chính nghĩa; còn bọn bạc ác tà ma nhất định bị trừng phạt đích đáng.