Gợi ý giải Câu 2 trang 10 Vở thực hành (VTH) Văn 9 Kết nối tri thức – Dế chọi.
Câu hỏi/Đề bài:
Vì dế chọi mà gia đình Thành đã lâm vào cảnh ngộ:…
Nhờ dế chọi mà gia đình Thành được hưởng:…
Ý nghĩa của sự đối lập giữa hai tình huống trên đây:…
Hướng dẫn:
Đọc kĩ văn bản, chú ý tính huống truyện
Lời giải:
Vì dế chọi mà gia đình Thành đã lâm vào cảnh ngộ: Vì dế chọi mà gia đình Thành đã hao hụt hết tiền bạc, Thành bị đánh nhừ tử, con trai vì lo lắng khi làm chết dế đã tự sát.
Nhờ dế chọi mà gia đình Thành được hưởng: Sau đó khi bắt được một con dế chọi khác. Vì con dế này đấu rất giỏi cho nên được các quan rất thích hơn nữa nó còn biết nhảy theo điệu nhạc khiến cho vua rất vui mừng, từ đó mà gia đình Thành đã một bước lên mây, còn hơn cả những gia đình gia thế khác.
Ý nghĩa của sự đối lập giữa hai tình huống trên đây: Phê phán sở thích chọi dế của nhà vua, chỉ vì con dế nhỏ bé nhưng vì được vua thích mà đẩy nhân dân vào bước khổ cực, có thể thay đổi cả vận mệnh nhiều cuộc đời. Không có dế thì bị đánh nửa sống nửa chết, tiền bạc hết sạch, con thì tự sát, bố thì mất niềm tin vào cuộc đời. Nhưng cũng con dế đó, khi có được con dế khỏe mạnh được nhà vua yêu thích thì lại một bước lên mây giàu sang, phú quý tột cùng. Đó cũng là tính chất châm biếm của câu chuyện. Tính chất này còn được thể hiện ở lời bình luận ở cuối tác phẩm : “Còn ơn trời đền đáp sao mà dài lâu hậu hĩ vậy, khiến cho quan tỉnh, quan huyện đều được hưởng ân huệ và phúc ấm của dế. Ta từng nghe : “Một người thăng thiên, gà chó cũng thành tiên”. Đáng tin vậy thay”.