Lời giải Câu hỏi 3 trang 85 SGK Văn 9 Kết nối tri thức – Củng cố – mở rộng bài 3. Tham khảo: Gợi nhớ kiến thức để lựa chọn đoạn thơ và thực hiện yêu cầu.
Câu hỏi/Đề bài:
Tự chọn một đoạn thơ (tối thiểu 12 câu) trong Truyện Kiều (Nguyễn Du) hoặc Truyện Lục Vân Tiên (Nguyễn Đình Chiểu) và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Xác định vị trí và bố cục của đoạn trích.
b. Phân tích hình tượng thiên nhiên hoặc con người trong đoạn trích.
c. Chỉ ra những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích.
Hướng dẫn:
Gợi nhớ kiến thức để lựa chọn đoạn thơ và thực hiện yêu cầu
Lời giải:
– Chọn Chị em Thúy Kiều
a.
– Vị trí: Đoạn trích nằm ở phần mở đầu của phần 1: Gặp gỡ và đính ước.
– Bố cục:
+ Đoạn 1 (4 câu đầu): giới thiệu khái quát hai chị em Thúy Kiều.
+ Đoạn 2 (4 câu tiếp): gợi tả vẻ đẹp Thúy Vân.
+ Đoạn 3 (12 câu tiếp): gợi tả vẻ đẹp Thúy Kiều.
+ Đoạn 4 (4 câu cuối): Nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em.
b.
* Hình tượng Thúy Vân:
– Câu thơ mở đầu khái quát vẻ đẹp của Thúy Vân, “trang trọng” gợi vẻ cao sang, quý phái.
– Vẻ đẹp của Thúy Vân được so sánh với những thứ đẹp nhất trên đời: trăng, hoa, mây, tuyết, ngọc.
– Chân dung Thúy Vân được miêu tả toàn vẹn từ mái tóc đến nụ cười, giọng nói, phong thái ứng xử nghiêm trang: khuôn mặt đầy đặn, phúc hậu, lông mày sắc nét như ngài, miệng tươi như hoa, đoạn trang như ngọc,…
– Chân dung dự đoán số phận: “mây thua”, “tuyết nhường” ⇒ số phận êm đềm.
c.
– Nội dung: Đoạn trích đã khắc họa rõ nét chân dung tuyệt mĩ của chị em Thúy Kiều, ca ngợi vẻ đẹp, tài năng và dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh của Thúy Kiều, đây là biểu hiện cho cảm hứng nhân văn của Nguyễn Du.
– Nghệ thuật: Nghệ thuật nổi bật của đoạn trích là nghệ thuật khắc họa nhân vật lí tưởng bằng bút pháp ước lệ tượng trưng – lấy vẻ đẹp của thiên nhiên làm nổi bật vẻ đẹp của con người, không miêu tả chi tiết cụ thể mà tả để gợi, sử dụng biện pháp đòn bẩy làm nổi bật vẻ đẹp của Thúy Kiều.