Soạn Câu hỏi 3 Ôn tập trang 83 SGK Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo – Ôn tập bài 8.
Câu hỏi/Đề bài:
Nhận xét về vần, nhịp của đoạn trích sau:
Ngập ngừng lá rụng cành trâm
Buổi hôm nghe dậy tiếng cầm xôn xao.
Hẹn nơi nao, Hán Dương cầu nọ (137)
Chiều lại tìm nào có tiêu hao
Ngập ngừng gió thổi chéo bào
Bãi hôm tuôn dẫy nước trào mênh mông.
Tin thường lại người không thấy lại (141)
Hoa dương tàn đã trải rêu xanh
Rêu xanh mấy lớp xung quanh
Sân đi một bước trăm tình ngẩn ngơ.
(Chinh phụ ngâm, nguyên tác chữ Hán: Đặng Trần Côn, bản diễn Nôm: Phan Huy Ích)
Hướng dẫn:
Đọc kĩ đoạn trích để nhận xét về vần nhịp.
Lời giải:
– Vần:
+ Đoạn trích sử dụng vần bằng, gieo vần ở các tiếng cuối của câu 2, 4, 6, 8, 10, 12.
+ Các vần được gieo đều đặn, tạo sự liên kết, liền mạch cho đoạn thơ.
– Nhịp:
+ Nhịp thơ đa dạng, linh hoạt, thay đổi theo từng câu:
+ Câu 1, 3, 5, 7, 9, 11: nhịp 2/2/4
+ Câu 2, 4, 6, 8, 10, 12: nhịp 3/4
-) Sự thay đổi nhịp điệu tạo nên sự uyển chuyển, du dương cho đoạn thơ, phù hợp với nội dung trữ tình, miêu tả tâm trạng.
=> Tác dụng: Vần, nhịp góp phần tạo nên âm hưởng du dương, uyển chuyển cho đoạn thơ. Vần, nhịp giúp thể hiện tâm trạng bâng khuâng, ngỡ ngàng, buồn thương của nhân vật trữ tình