Câu hỏi 3 trang 93 Văn 9 Cánh diều: Chỉ ra sự khác biệt về nghĩa giữa các yếu tố Hán Việt dưới đây: đồng: đồng âm, đồng bào, đồng ca / đồng dao, mục đồng, thần đồng

Câu hỏi/Đề bài:

Chỉ ra sự khác biệt về nghĩa giữa các yếu tố Hán Việt dưới đây:

– đồng: đồng âm, đồng bào, đồng ca / đồng dao, mục đồng, thần đồng.

– giai: giai nhân, giai phẩm, giai thoại / giai cấp, giai đoạn, giai tầng / giai lão, bách niên giai lão.

– minh: minh châu, minh quân, minh tinh / chúng minh, thuyết minh, minh oan / đồng minh, liên minh.

– tân: lễ tân, tân khách, tiếp tân / tân binh, tân dược, tân thời.

– vị: định vị, hoán vị, kế vị / vị ốc, vị tha / vị lai, vị tất, vị thành niên.

Hướng dẫn:

Vận dụng kiến thức về nghĩa của từ.

Lời giải:

Cách 1

Cách 2:

Từ “Đồng”:

– Đồng âm: âm giống nhau nhưng có nghĩa khác nhau.

– Đồng bào: người cùng dòng huyết.

– Đồng ca: hát chung một bài ca.

– Đồng dao: cùng một điệu nhịp, khích lệ nhau.

– Mục đồng: đồng nát, không còn nguyên vẹn như trước.

– Thần đồng: người có tài năng vượt trội.

Từ “Giai”:

– Giai nhân: người phụ nữ tài sắc vượt trội.

– Giai phẩm: phẩm chất tốt đẹp của người.

– Giai thoại: câu chuyện huyền bí, truyền kỳ.

– Giai cấp: tầng lớp xã hội.

– Giai đoạn: giai đoạn.

– Giai tầng: tầng lớp xã hội.

– Giai lão: người cao tuổi, lão luyện.

– Bách niên giai lão: người sống được trăm tuổi.

Từ “Minh”:

– Minh châu: ngọc châu.

– Minh quân: quân tướng lĩnh tài ba.

– Minh tinh: ngôi sao nổi tiếng.

– Chúng minh: chúng ta.

– Thuyết minh: giải thích, làm rõ.

– Minh oan: rõ ràng, công bằng.

– Đồng minh: nước bạn đồng minh.

– Liên minh: liên minh có quan hệ chặt chẽ.

Từ “Tân”:

– Lễ tân: người đón tiếp.

– Tiếp tân: đón tiếp, chào đón.

– Tân khách: khách mới, người đến mới.

– Tân binh: người mới.

– Tân dược: loại thuốc mới.

– Tân thời: thời đại mới.

Từ “Vị”:

– Định vị: xác định vị trí.

– Hoán vị: sắp xếp lại theo thứ tự khác.

– Kế vị: người thừa kế vị trí.

– Vị quốc: vì quốc gia, đất nước.

– Vị tha: lòng từ bi, sự thông cảm.

– Vị lai: tương lai.

– Vị tất: vĩnh viễn, mãi mãi.

– Vị thành niên: tuổi trẻ.