Lời giải Câu 1 trang 86, SGK Ngữ văn 8, tập 1 – Thực hành tiếng Việt trang 86. Gợi ý: Dựa vào hiểu biết về nghĩa và sắc thái của từ để trả lời.
Câu hỏi/Đề bài:
Phân biệt sắc thái nghĩa của các từ ngữ sau và cho ví dụ để làm rõ sự khác nhau về cách dùng giữa các từ ngữ đó:
a. ngắn và cụt lủn
b. cao và lêu nghêu
c. lên tiếng và cao giọng
d. chậm rãi và chậm chạp
Hướng dẫn:
Dựa vào hiểu biết về nghĩa và sắc thái của từ để trả lời.
Lời giải:
a. ngắn chỉ tính chất trung tính nhưng cụt lủn có sắc thái châm biếm.
Ví dụ:
– Cái cây này ngắn quá.
– Cái cây này sao cụt ngủn thế.
b. cao chỉ mang sắc thái trung tính còn lêu nghêu mang sắc thái nghĩa chê bai.
Ví dụ:
– Cậu ấy cao nhất lớp.
– Cậu ấy trông lêu nghêu.
c. lên tiếng chỉ mang sắc thái trung tính còn cao giọng mang sắc thái mỉa mai.
Ví dụ:
– Cậu ấy lên tiếng phản đối những thói hư tật xấu trong xã hội.
– Cậu ấy cao giọng với mọi người trong lớp.
d. chậm rãi chỉ mang sắc thái tích cực còn chậm chạp mang sắc thái tiêu cực.
Ví dụ:
– Cậu ấy làm mọi thứ chậm rãi, rất chắc chắn.
– Cậu ấy làm gì cũng chậm chạp.