Giải Câu 2 trang 72, SBT Ngữ Văn 8, tập hai – Tiếng Việt trang 72 sách bài tập Ngữ văn 8 tập 2- Chân trời sáng tạo. Hướng dẫn: Tra từ điển để biết nghĩa của từ lôi (nắm lấy và kéo mạnh.
Câu hỏi/Đề bài:
Có thể thay từ “lôi” bằng từ “đưa” trong câu thơ sau không? Vì sao?
Tôi nghe kẻ cướp nó lèn ông,
Nó lại lôi ông tới giữa đồng.
(Nguyễn Khuyến, Hỏi thăm quan tuần mất cướp)
Hướng dẫn:
Tra từ điển để biết nghĩa của từ lôi (nắm lấy và kéo mạnh, cho phải di chuyển cùng với mình). Sau đó, chỉ ra sắc thái nghĩa của từ lôi khi đặt trong ngữ cảnh bài thơ Hỏi thăm quan tuần mất cướp.
Lời giải:
Không thể thay thế từ lôi bằng từ đưa vì từ lôi mới bộc lộ được thái độ châm chọc, giễu cợt của Nguyễn Khuyến dành cho tuần quan bị cướp mất. Từ lôi trong ngữ cảnh này mang sắc thái tiêu cực, còn từ đưa mang sắc thái trung hòa.