Câu 6 trang 46, SBT Văn 8 Cánh diều, tập 1: Hãy nêu và phân tích một trong những thủ pháp nghệ thuật đã tạo nên sức thuyết phục người đọc trong bài Hịch tướng sĩ

Câu hỏi/Đề bài:

Hãy nêu và phân tích một trong những thủ pháp nghệ thuật đã tạo nên sức thuyết phục người đọc trong bài Hịch tướng sĩ.

Hướng dẫn:

Dựa vào phần đọc ở trên lớp đưa ra phân tích của bản thân

Lời giải:

Hịch tướng sĩ thể hiện một tài năng bậc thầy trong việc viết văn nghị luận. Tác giả đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật khác nhau để tạo nên sức thuyết phục người đọc như: biện pháp đối lập, so sánh, cách lập luận logic hô ứng ( có sự kết hợp giữa lí lẽ và thực tiễn), nghệ thuật sử dụng ngôn từ,….

Phân tích thủ pháp so sánh:

– Trong bài hịch, tác giả thường tạo sự so sánh giữa ta và địch: ta thì nghĩa tình

sâu nặng, địch thì ngang ngược, bạo tàn.

– So sánh giữa hai sự lựa chọn đầu hàng kẻ thủ hoặc thất bại thì sẽ mất tất cả chiến đấu chống lại kẻ thù xâm lược, giành chiến thắng thì sẽ đạt được ca lớn khi riêng, chung. Đấu tranh cho quyền lợi của Tổ quốc cũng chính là đấu tranh để bao về những lợi ích của bản thân và gia đình.

– Sử dụng thủ pháp so sánh đối lập, tương phản dựa trên kết cấu của thể văn biền ngẫu

+ Vận dụng nghệ thuật đối lập ý trong câu “… nhìn chủ nhục mà không biết lo

thấy nước nhục mà không biết thẹn. Làm tướng triều đình phải hầu quân giặc mà không biết tức, nghe nhạc thái thường để đãi yến ngụy sứ mà không biết căm.”.

+ Các hình tượng nghệ thuật cũng được đặt trong thể tương phản cựa gà trống áo giáp, mẹo có bạc – mưu lược nhà binh.

+ Việc sử dụng thủ pháp so sánh tương phản của tác giả bài hịch rất có hệ thống. tạo sự liên kết giữa các ý tưởng, giữa các phân, đoạn của bài hịch khiến cho người đọc nhận ra quy luật của sự việc, từ đó mà có sự lựa chọn dứt khoát. Các điệp từ, điệp ý tăng tiến có tác dụng nếu bắt vấn đề, từng bước vạch rõ sự đúng, sai, phải, trái, nhận ra con đường cần đi, hành động cần làm.

+ Các từ ngữ dùng để so sánh cũng được lựa chọn, mang tính phủ định và khẳng định.