Trả lời Câu 11 trang 40, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 2 – Bài tập đọc hiểu: Lá cờ thêu sáu chữ vàng – tác phẩm không bao giờ cũ với thiếu nhi trang 37 sách bài tập Ngữ văn 8 – Cánh diều. Tham khảo: Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu.
Câu hỏi/Đề bài:
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Đọc văn bản trong SBT Ngữ văn Cánh Diều tập 2 trang 40 – 42
a) Văn bản Tiểu thuyết “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố được viết nhằm mục đích gì?
b) Hoàn thành bảng sau để tìm hiểu thông tin được trình bày trong mỗi phần của văn bản:
Phần |
Thông tin được giới thiệu |
|
Ý chính |
Thông tin cụ thể làm rõ ý chính |
|
(1) |
Mẫu: Giới thiệu chung về tác phẩm Tắt đèn |
Mẫu: – Thể loại: tiểu thuyết; tác giả: Ngô Tất Tố. – Tác phẩm tiêu biểu của văn học hiện thực Việt Nam giai đoạn 1932 – 1945. – Được in thành sách năm 1939. Một số chương được in từ năm 1936 trên báo Tương lai và Việt nữ. – Nguyên nhân ra đời: sự thôi thúc của thời đại và sự quan tâm tha thiết của nhà văn với cuộc sống của người nông dân. |
(2) |
||
(3) |
c) Từ bảng trên, hãy chỉ ra những nội dung nào là thông tin khách quan về tác phẩm Tắt đèn, những nội dung nào là ý kiến chủ quan của người giới thiệu về tác phẩm.
d) Theo em, có thể đảo trật tự trình bày nội dung của các phần trong văn bản được không? Vì sao”
e) Ngoài các thông tin được giới thiệu trong văn bản, em còn muốn biết thêm điều gì nữa về tác phẩm Tắt đèn? Em làm thế nào để có được các thông tin đó
g) Dựa vào nội dung của văn bản trên, kết hợp với những tìm hiểu của em về tác phẩm Tắt đèn, hãy tạo một văn bản đồ hoạ (infographic) để giới thiệu tác phẩm.
Hướng dẫn:
Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu
Lời giải:
a) Văn bản có mục đích giới thiệu thông tin cho bạn đọc về nội dung và nghệ thuật cuốn tiểu thuyết Tắt đèn của nhà văn Ngô Tất Tố.
b)
Phần |
Thông tin được giới thiệu |
|
Ý chính |
Thông tin cụ thể làm rõ ý chính |
|
(1) |
Giới thiệu chung về tác phẩm Tắt đèn |
– Thể loại: tiểu thuyết; tác giả: Ngô Tất Tố. – Tác phẩm tiêu biểu của văn học hiện thực Việt Nam giai đoạn 1932 – 1945. – Được in thành sách năm 1939. Một số chương được in từ năm 1936 trên báo Tương lai và Việt nữ. – Nguyên nhân ra đời: sự thôi thúc của thời đại và sự quan tâm tha thiết của nhà văn với cuộc sống của người nông dân. |
(2) |
Tóm tắt tác phẩm Tắt đèn. |
– Làng Đông Xá căng thẳng, ngột ngạt trong những ngày sưu thuế. – Nhà chị Dậu thuộc dạng cùng đinh, không có tiền nộp sưu nên anh Dậu bị đánh trói, mang ra đình. – Dù đã bán cái Tí và đàn chó mới mở mắt cho lão Nghị Quế, nhưng anh Dậu vẫn bị bắt lại vì phát sinh thêm suất sưu của người em chồng đã chết từ năm ngoái chưa đóng. – Van xin tha cho chồng không được, chị Dậu liều mạng chống lại quyết liệt. – Chị Dậu bị bắt lên huyện, quan phủ Tư Ân giở trò bỉ ổi, chị kiên quyết chống lại. – Để có tiền nộp sưu, chị đành gửi con, lên tỉnh đi ở vú. – Trong một đêm “tắt đèn”, quan phủ già dâm đãng đã mò vào buồng chị. Chị gạt tay hắn, chạy ra ngoài sân giữa lúc trời tối đen như mực, “tối như tiền đồ của chị”. |
(3) |
Giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Tắt đèn. |
– Dựng lên bức tranh chân thực, điển hình về xã hội Việt Nam đương thời, có sức tố cáo mãnh liệt: + Nạn thuế thân, cuộc sống cùng quẫn, thê thảm của người nông dân bị áp bức, mâu thuẫn đối kháng gay gắt trong lòng xã hội Việt Nam trước cách mạng. + Chân dung đại diện của giai cấp thống trị tàn ác, xấu xa, mất hết tính người trong xã hội nông thôn khi đó. + Điển hình chân thực, đẹp đẽ, khoẻ mạnh về người phụ nữ nông dân lao động: nỗi lòng của người mẹ, người vợ; sự đảm đang, tháo vát, ý nhị; ý thức về nhân phẩm mạnh mẽ. – Thành tựu đặc sắc của tiểu thuyết Việt Nam trước năm 1945: + Kết cấu chặt chẽ, liền mạch, giàu kịch tính. + Xây dựng tính cách điển hình trong hoàn cảnh điển hình. Khi vừa ra đời, tác phẩm được dư luận tiến bộ hoan nghênh nhiệt liệt. |
c) Trong văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách có những thông tin khách quan về đối tượng được giới thiệu và những ý kiến chủ quan, thể hiện nhận xét, đánh giá của người viết.
Ở bài viết này, các thông tin khách quan về tác phẩm Tắt đèn gồm:
– Tên tác phẩm, tác giả, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm.
– Phần tóm tắt nội dung tác phẩm.
– Đánh giá của nhà văn Vũ Trọng Phụng về tác phẩm.
Các thông tin thể hiện ý kiến chủ quan của người viết về tác phẩm gồm:
– Đánh giá và làm rõ giá trị nội dung của tác phẩm.
– Đánh giá và làm rõ giá trị nghệ thuật của tác phẩm.
d) Văn bản không thể thay đổi trình tự sắp xếp nội dung vì nó sẽ phá vỡ tính lô gích của bài viết. Bài viết đi từ giới thiệu chung khái quát về tác phẩm đến tóm tắt nội dung tiểu thuyết Tắt đèn và cuối cùng đánh giá về giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm là hợp lí. Trình tự bài đã đáp ứng được mục đích đặt ra của người viết. Chính vì vậy, việc thay đổi thứ tự khiến nội dung không có sự kiện kết và gợi mở đến người đọc.
e) Bên cạnh những thông tin được cung cấp trong bài đọc, em muốn biết thêm về một số đánh giá của những nhà văn, những nhà phê bình văn học về tác phẩm này.
Thông qua việc tra cứu thông tin trên mạng, các diễn đàn văn học, các cuốn sách phê bình văn học của các nhà văn, nhà phê bình nổi tiếng, em có thể nắm được thông tin về vấn đề mình muốn biết.
g)