Giải chi tiết Câu tham khảo Mẫu 2 Viết bài văn phân tích nhân vật Sọ Dừa trong truyện Sọ Dừa – Văn mẫu 7 Kết nối tri thức.
Câu hỏi/Đề bài:
Sọ Dừa là một câu chuyện dân gian lưu truyền lâu đời về một người có hình dạng khác thường. Truyện này thể hiện sự khao khát thay đổi cuộc sống, mong ước những điều tốt đẹp và hạnh phúc đến với những người hiền lành, lương thiện và đồng thời truyền tải thông điệp về sự công bằng của người xưa. Nó cũng đặt ra bài học về cách đánh giá con người: Đừng chỉ nhìn vào bề ngoài mà nhanh chóng đưa ra nhận xét về bản chất bên trong. Bài học này được truyền đạt thông qua hình ảnh của Sọ Dừa, một người có hình dạng đặc biệt nhưng sở hữu tài năng và đức độ toàn diện.
Việc Sọ Dừa sinh ra có nhiều chi tiết đáng chú ý. Một ngày nọ, khi bà mẹ đang khát nước, bà uống nước từ một chiếc sọ dừa và sau đó, bà mang thai và sinh ra một đứa con chỉ có cái đầu tròn lông lốc, không có cơ thể, chân tay. Mặc dù vậy, bà mẹ vẫn yêu thương con và đặt tên là Sọ Dừa.
Những chi tiết đặc biệt về việc ra đời và hình dạng lạ lùng của Sọ Dừa thể hiện sự quan tâm của người dân đối với những người mắc phải những khó khăn và số phận thấp hèn nhất trong xã hội. Từ hình dạng ngoại hình đáng sợ, Sọ Dừa bị coi là “vô giá trị”. Hình ảnh cái đầu tròn lông lốc kích thích lòng thương cảm sâu sắc của mọi người đối với nhân vật này.
Dường như Sọ Dừa không có giá trị, nhưng thật không ngờ rằng anh ta làm việc rất giỏi. Anh ta nói với mẹ rằng hãy xin phú ông để anh ta chăn đàn bò đông đúc của ông. Khó tin rằng anh ta có thể làm công việc gian khổ đó. Không những vậy, chỉ sau một thời gian ngắn, tất cả các con bò đều béo tốt, khỏe mạnh, con nào con nấy bụng căng tròn làm phú ông rất hài lòng.
Dù công việc chăn bò vất vả, Sọ Dừa vẫn tìm thấy niềm vui của mình… Khi bò đang ăn cỏ, anh ta gỡ bỏ hình dạng kì dị, biến thành một chàng trai tuấn tú, thảnh thơi trên chiếc võng tre mắc giữa hai cây, thong dong thổi sáo. Thật thoải mái và thanh bình. Lao động vất vả đã trở thành một niềm vui nhẹ nhàng. Sọ Dừa không chỉ là một người lao động giỏi, mà còn là một tài năng vượt trội!
Điều kỳ lạ và bất ngờ hơn cả là Sọ Dừa đã đi cầu hôn con gái của phú ông. Mặc dù người ta coi anh ta là người nghèo hèn, dị dạng và chỉ làm đầy tớ cho gia đình khác, nhưng anh ta lại dám làm điều mà mọi người cho là không thể. Bà mẹ của Sọ Dừa ngạc nhiên và thậm chí sợ hãi, nhưng cuối cùng vì yêu con, bà chấp nhận ý muốn của con. Phú ông cười lớn và thách thức rằng nếu đủ lễ vật thì cho Sọ Dừa cưới con gái mình. Hắn khinh thường sự nghèo đói của bà mẹ và vẻ ngoài kì dị của con trai đầy tớ kia. Tuy nhiên, chỉ sau đó một ngày, Sọ Dừa đã thu thập đủ quà cưới theo yêu cầu của phú ông: mười mâm lụa đào, mười con lợn béo, một thùng rượu tăm, một chĩnh vàng cốm. Sọ Dừa không phải là người bình thường, anh ta đã biến mọi thứ thành hiện thực.
Yêu cầu về quà cưới của phú ông có ý nghĩa như một thử thách ban đầu mà Sọ Dừa phải đối mặt. Phú ông bị mê hoặc bởi lòng tham, nhưng vẫn còn do dự và ngần ngại, cho nên chi tiết này đã xảy ra: Phú ông lúng túng nói với bà rằng, “Để ta hỏi con gái ta, xem có đứa nào ưng lấy thằng Sọ Dừa không đã” Một điều mà phú ông không ngờ đến là trong khi hai chị em gái bĩu môi chê bai, cô em út đã đồng ý lấy Sọ Dừa. Vậy là phú ông đã chấp nhận quà cưới và kết hôn cô em út với Sọ Dừa.
Cô út, khác với hai chị gái, đã nhận thấy và đánh giá đúng bản chất đẹp bên trong của Sọ Dừa nên đã đồng ý kết hôn với anh. Trong câu chuyện này, ngoài nhân vật chính là Sọ Dừa, cô út cũng đáng được chú ý. Hai chị gái có tính cách ác độc và kiêu căng, thường ám chỉ Sọ Dừa. Điều định kiến sâu sắc về sự thấp kém, sự dị hình và sự vô dụng đã khiến hai chị không thể nhìn thấy được bản chất tốt đẹp của Sọ Dừa.
Cô út hiền lành và thường thể hiện lòng thương người. Ngay cả khi chưa biết gì về những điều kỳ lạ của Sọ Dừa, cô đã đối xử với anh rất tử tế. Phép lạ của Sọ Dừa được tạo ra nhờ sự kết hợp của hai yếu tố: thứ nhất là dưới ngoại hình xấu xí, Sọ Dừa thực chất là một chàng trai thông minh và tài giỏi và thứ hai là lòng thương người của cô út. Chính lòng thương người đó đã giúp cô nhìn thấy bên trong cái hình hài lạ lùng của Sọ Dừa là một chàng trai thông minh và tài giỏi. Cô út trở thành bà Trạng là một phần thưởng xứng đáng mà truyện cổ tích thường dành cho những người nhân hậu.
Trong câu chuyện này, giá trị và phẩm giá của con người không chỉ thể hiện qua nhân vật Sọ Dừa mà còn qua nhân vật cô út. Nhờ cô út, giá trị của Sọ Dừa mới có thể được bộc lộ và phát triển. Bằng tài năng và đạo đức, anh đã khiến phú ông phải nhượng bộ. Khi này, anh không cần phải giấu mình dưới cái vỏ bề ngoài xấu xí nữa, Sọ Dừa trở thành một chàng trai thông minh, đẹp đẽ và thể hiện tài năng và đức hạnh. Anh học giỏi, thông minh đặc biệt và thi đỗ Trạng Nguyên, sau đó được nhà vua chỉ định làm sứ thần. Anh đã đạt đến đỉnh cao danh vọng và thành công. Sọ Dừa đã mang đến cho người đọc những bất ngờ thú vị.
Tuy nhiên, hạnh phúc của Sọ Dừa đang bị đe dọa bởi lòng đố kỵ và sự ghen ghét của những người ác tính. Hai chị gái, người luôn khinh thường Sọ Dừa, đã âm mưu hãm hại em gái để đạt được mục đích làm vợ quan. Tuy nhiên, nhờ trí thông minh, Sọ Dừa đã đoán trước và đối phó với mưu mô độc ác của họ. Trước khi ra đi, anh đã chuẩn bị cẩn thận cho vợ mình: một con dao, hai quả trứng và một viên đá lửa… để tự vệ.
Thực tế đã chứng minh rằng những thứ đó đều hữu ích cho cô út khi bị hãm hại. Con dao đã giết chết con cá kình, viên đá đã tạo ra ngọn lửa để nướng cá làm thức ăn. Đặc biệt, hai quả trứng đã nở thành hai con gà, trở thành bạn đồng hành của cô út và tiếng gáy của con gà trống đã thông báo cho Dừa biết và giúp anh đến đảo hoang cứu vợ. Sọ Dừa không chỉ có tài và trí mà còn có lòng nhân đức và sự rộng lượng. Khi trở về quê hương, anh đã tổ chức một bữa tiệc mừng sum họp. Mặc dù biết rõ lòng ác độc của hai chị gái, nhưng anh không trách móc, chỉ lặng lẽ đưa vợ ra chào mừng. Hai chị gái cảm thấy xấu hổ, nhục nhã và âm thầm trốn đi. Sọ Dừa có đủ tài, đức và trí. Cô út hiền lương, nhân hậu, thương người. Nên họ xứng đáng được hưởng hạnh phúc.
Người xưa đã thành công trong việc miêu tả sự trái ngược giữa hình dạng bên ngoài và phẩm chất bên trong của nhân vật Sọ Dừa. Dưới vẻ bề ngoài kỳ lạ, Sọ Dừa sở hữu vẻ đẹp cả về hình dáng và tài năng, cùng với phẩm chất tuyệt vời. Sự đối lập này nhấn mạnh rằng giá trị quý giá nằm trong phẩm chất bên trong và tôn vinh giá trị thực sự của con người.
Trong xã hội phong kiến, một xã hội coi trọng giàu có và khinh thường người nghèo, nông dân khó lòng vượt qua số phận u ám của mình. Vì vậy, sự biến đổi kỳ diệu của Sọ Dừa là một sản phẩm của trí tưởng tượng phong phú, thể hiện sức sống và tinh thần lạc quan mạnh mẽ của người lao động. Vẫn còn hy vọng, ước mơ và niềm tin vào chiến thắng tất yếu của lòng tốt và sự công bằng trước sự ác độc và bất công trong cuộc sống.