Soạn văn Câu 5 trang 103, SGK Ngữ văn 7 tập 1 – Ca Huế. Tham khảo: Tham khảo sách báo, Internet.
Câu hỏi/Đề bài:
Đọc trước văn bản Ca Huế; tìm hiểu thêm (qua sách, báo, Internet, thực tế,…) về hoạt động biểu diễn ca Huế trên sông Hương
Hướng dẫn:
Tham khảo sách báo, Internet
Lời giải:
Cách 1
– Ca Huế là một thể loại âm nhạc cổ truyền của xứ Huế, Việt Nam.
– Hệ thống bài bản phong phú gồm khoảng 60 tác phẩm thanh nhạc và khí nhạc theo hai điệu thức lớn là điệu Bắc, điệu Nam và một hệ thống “hơi” diễn tả nhiều sắc thái tình cảm đặc trưng
– Ca Huế có cấu trúc chặt chẽ, nghiêm ngặt, mang nhiều yếu tố “chuyên nghiệp” bác học về cấu trúc, ca từ và phong cách biểu diễn
– Đi liền với ca Huế là dàn nhạc Huế với bộ ngũ tuyệt Tranh, Tỳ, Nhị, Nguyệt, Tam, xen với Bầu, Sáo và bộ gõ trống Huế, sanh loan, sanh tiền
– Ca Huế hình thành từ dòng ca nhạc dân gian và ca nhạc cung đình, nhã nhặn, trang trọng, uy nghi
Cách 2:
Ca Huế trên sông Hương là một hình thức sinh hoạt nghệ thuật độc đáo của người dân Cố đô được lưu giữ và phát triển qua hàng trăm năm. Ca Huế được chia thành hai điệu chính, điệu Bắc và điệu Nam. Điệu Bắc thì trang trọng vui tươi, âm sắc trong sáng rộn rã như cổ bản, long ngâm, hành vân, long điệp… Điệu Nam thì trữ tình sâu lắng xen lẫn cái da diết bi thương thổn thức như nam bình, tương tư khúc… Ngoài hai điệu chính, ca Huế còn có nhiều hơi nhạc như thương, ai, xuân, thiền… để diễn tả những cung bậc sắc thái tình cảm khác nhau khi thể hiện.
Cách 3:
Nguồn gốc của ca Huế bắt đầu từ hát cửa quyền trong cung vua phủ chúa, với hình thức diễn xướng mang tính bác học, dành cho giới thượng lưu say mê nghệ thuật. Nhưng theo thời gian, lối hát thính phòng này đã được dân gian hóa để phù hợp với tầng lớp nhân dân. Ca Huế được diễn xướng trong không gian hẹp. Số lượng người trình diễn khoảng từ 8 đến 10 người, trong đó số lượng nhạc công từ 5 đến 6 người. Số lượng nhạc cụ sử dụng đạt chuẩn 4 hoặc 5 nhạc trong dàn ngũ tuyệt cổ điển hoặc có thể sử dụng đàn tứ tuyệt. Hai hình thức biểu diễn truyền thống và biểu diễn cho du khách. Biểu diễn truyền thống giống như một cuộc tọa đàm nhỏ về nghệ thuật ca Huế. Ca Huế là một thể loại âm nhạc đỉnh cao trong toàn bộ các di sản âm nhạc truyền thống Việt Nam, được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.