Trả lời Câu 5.15 Bài 5. Phân tử – Đơn chất – Hợp chất (trang 19, 20, 21) – SBT Khoa học tự nhiên (KHTN) lớp 7 Kết nối tri thức. Gợi ý: Khối lượng phân tử của một chất bằng tổng khối lượng của các nguyên tử trong phân tử khối.
Câu hỏi/Đề bài:
Cho ba nguyên tố hóa học là carbon (C), hydrogen (H) và oxygen (O). Sự kết hợp giữa hai trong số ba nguyên tố, hoặc giữa ba nguyên tố hóa học này với nhau tạo ra rất nhiều hợp chất. Hãy tính khối lượng phân tử và phần trăm khối lượng của mỗi nguyên tố trong các hợp chất sau:
a) CO2 (khí carbon dioxide, là khí cần thiết cho quá trình quang hợp).
b) CH4 (methane, là thành phần chính của khí thiên nhiên).
c) C12H22O11 (đường ăn).
Biết khối lượng nguyên tử của các nguyên tố: C = 12; H = 1; O = 16).
Hướng dẫn:
– Khối lượng phân tử của một chất bằng tổng khối lượng của các nguyên tử trong phân tử khối của chất đó.
Đơn vị: amu.
Lời giải:
a) CO2 (khí carbon dioxide, là khí cần thiết cho quá trình quang hợp).
\(\begin{array}{l}{{\rm{M}}_{{\rm{C}}{{\rm{O}}_{\rm{2}}}}}{\rm{ = 12 + 16 }}{\rm{. 2 = 44 (amu)}}\\{\rm{\% }}{{\rm{m}}_{\rm{C}}}{\rm{ = }}\frac{{{\rm{1 }}{\rm{. 12}}}}{{{\rm{44}}}}{\rm{ }}{\rm{. 100\% }} \approx {\rm{ 27,3\% }}\\{\rm{\% }}{{\rm{m}}_{\rm{O}}}{\rm{ = 100\% – 27,3\% = 72,7\% }}\end{array}\)
b) CH4 (methane, là thành phần chính của khí thiên nhiên).
\(\begin{array}{l}{{\rm{M}}_{{\rm{C}}{{\rm{H}}_{\rm{4}}}}}{\rm{ = 12 + 1 }}{\rm{. 4 = 16 (amu)}}\\{\rm{\% }}{{\rm{m}}_{\rm{C}}}{\rm{ = }}\frac{{{\rm{1 }}{\rm{. 12}}}}{{{\rm{16}}}}{\rm{ }}{\rm{. 100\% }} = {\rm{ 75\% }}\\{\rm{\% }}{{\rm{m}}_{\rm{O}}}{\rm{ = 100\% – 75\% = 25\% }}\end{array}\)
c) C12H22O11 (đường ăn).
\(\begin{array}{l}{{\rm{M}}_{{{\rm{C}}_{{\rm{12}}}}{{\rm{H}}_{{\rm{22}}}}{{\rm{O}}_{{\rm{11}}}}}}{\rm{ = 12 }}{\rm{. 12 + 1 }}{\rm{. 22 + 16 }}{\rm{. 11 = 342 (amu)}}\\{\rm{\% }}{{\rm{m}}_{\rm{C}}}{\rm{ = }}\frac{{{\rm{12 }}{\rm{. 12}}}}{{{\rm{342}}}}{\rm{ }}{\rm{. 100\% }} \approx {\rm{ 42,1\% }}\\{\rm{\% }}{{\rm{m}}_{\rm{H}}}{\rm{ = }}\frac{{{\rm{22 }}{\rm{. 1}}}}{{{\rm{342}}}}{\rm{ }}{\rm{. 100\% }} \approx {\rm{ 6,4\% }}\\{\rm{\% }}{{\rm{m}}_{\rm{O}}}{\rm{ = 100\% – 42,1\% – 6,4\% = 51,5\% }}\end{array}\)