Phân tích và giải Đề thi học kì 1 Văn 6 Cánh diều – Đề số 14 – Đề thi học kì 1 – Đề số 14 – Đề thi đề kiểm tra Văn lớp 6 Cánh diều. Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:…
Đề thi
I. ĐỌC HIỂU (4đ)
Học sinh đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi phía dưới
CÂY XẤU HỔ
Bờ đường 9 có lùm cây xấu hổ
Chiến sĩ đi qua ai cũng mỉm cười
Giữa một vùng lửa cháy bom rơi
Tất cả lộ nguyên hình trần trụi
Cây xấu hổ với màu xanh bối rối
Tự giấu mình trong lá khép lim dim
Chiến sĩ qua đây ai cũng bước rất êm
Khi bất chợt thoảng một bàn chân lạ
Cây vội vã nhắm nghìn con mắt lá
Nhựa dồn lên cành khẽ ngả như chào
Người ra rồi bóng dáng cứ theo sau
Anh lính trẻ bỗng quay đầu tủm tỉm
Cây đã hé những mắt tròn chúm chím
Đang thập thò nghịch ngợm nhìn theo
Phút lạ lùng trời đất trong veo
Anh nghe có tiếng reo thầm gặp gỡ
Nhiều dáng điệu thoáng qua trong trí nhớ
Rất thân quen mà chẳng gọi nên lời
Giữa một vùng lửa cháy bom rơi
Cây hiện lên như một niềm ấp ủ
Anh lính trẻ hái một cành xấu hổ
Ướp vào trong trang sổ của mình
Và chuyện này chỉ cây biết với anh.
(Trường Sơn – đường khát vọng, NXB Chính trị Quốc gia, 2008)
Câu hỏi:
Câu 1. Dòng nào nói lên đề tài của văn bản Cây xấu hổ?
A. Hành quân.
B. Cùng thiên nhiên.
C. Người lính.
D. Kỉ niệm chiến trường.
Câu 2. Bài thơ trên thuộc thể thơ nào? Những căn cứ nào giúp em xác nhận điều đó?
A. Thể thơ tự do; gieo vần liền.
B. Thể thơ tự do, khổ dài ngắn khác nhau.
C. Thể thơ tự do, đa số 8 chữ một dòng, số dòng trong khổ linh hoạt
D. Thể thơ tám chữ, gieo vần chân
Câu 3. Dòng nào nói lên nội dung của khổ thơ thứ 3 trong văn bản Cây xấu hổ?
A. Cây xấu hổ xanh tươi giữa bom đạn.
B. Cây xấu hổ đón chào người lính.
C. Cuộc trò chuyện đặc biệt với cây xấu hổ.
D. Anh bộ đội lưu giữ kỉ niệm với cây xấu hổ
Câu 4. Câu thơ “Giữa một vùng lửa cháy bom rơi” xuất hiện mấy lần? Có ý nghĩa gì?
A. Hai lần; phản ánh chiến tranh khốc liệt, sức sống kì diệu của cây xấu hổ.
B. Một lần; phản ánh sự khốc liệt của chiến tranh, sức sống của cây xấu hổ.
C. Ba lần; để khẳng định sức sống đặc biệt của cây xấu hổ.
D. Hai lần; để nói về cuộc gặp gỡ đặc biệt giữa con người với thiên nhiên.
Câu 5. Nghệ thuật nào được sử dụng nhiều nhất trong bài thơ và để diễn tả
điều gì?
A. Ẩn dụ, để nói về sức sống đặc biệt của cây xấu hổ.
B. Nhân hóa cây xấu hổ có tâm hồn và trở nên gần gũi với người lính (cảm xúc giao hòa cùng con người, bất chấp bom đạn)
C. Hoán dụ, để khẳng định bom đạn không thể hủy diệt được sự sống.
D. Nói quá, để biến cây xấu hổ thành cô gái e ấp làm duyên
Câu 6. Những từ ngữ nào diễn tả “cuộc trò chuyện” cây xấu hổ với người lính?
A. Khẽ ngả như chào; mắt tròn chúm chím; nghịch ngợm nhìn theo.
B. Màu xanh bối rối; tự giấu mình trong lá khép lim dim
C. Cây vội vã nhắm nghìn con mắt lá.
D. Tiếng reo thẩm gặp gỡ; một niềm ấp ủ.
Câu 7. Những từ ngữ nào gợi tả tâm hồn người lính trẻ nhạy cảm, dí dỏm, lạc quan?
A. Quay đầu tủm tỉm, nghịch ngợm nhìn theo,
B. Mỉm cười, bước rất êm, quay đầu tủm tỉm, nghe có tiếng reo thầm.
C. Vội vã nhằm nghìn con mắt lá.
D. Bước rất êm, quay đầu tủm tỉm
Câu 8. Dòng nào nói lên cảm xúc chủ đạo của bài thơ Cây xấu hổ?
A. Ngạc nhiên, say mê trước vẻ e ấp của cây xấu hổ.
B. Ngỡ ngàng trước sự xuất hiện của cây xấu hồ giữa vùng bom đạn trần trụi
C. Nâng niu sự sống, rung động tuyệt đẹp trong tâm hồn nhạy cảm người lính nơi chiến trường
D. Xúc động trước cử chỉ đẹp của anh lính trẻ
Câu 9: Phân tích phép tu từ nổi bật và hiệu quả của chúng trong khổ thơ sau (1đ)
Giữa một vùng lửa cháy bom rơi
Tất cả lộ nguyên hình trần trụi
Cây xấu hổ với màu xanh bối rối
Tự giấu mình trong lá khép lim dim
Câu 10: Phân tích, đánh giá kết thúc độc đáo của bài thơ Cây xấu hổ trong 2 khổ cuối (1đ)
Giữa một vùng lửa cháy bom rơi
Cây hiện lên như một niềm ấp ủ
Anh lính trẻ hái một cành xấu hổ
Ướp vào trong trang sổ của mình
Và chuyện này chỉ cây biết với anh
PHẦN II. TẠO LẬP VĂN BẢN (4đ)
Câu 1: Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi a,b (1đ)
“Cây đàn guitar của đại đội Ba
Khi hành quân xa, cây đàn theo ta khắp nơi trên chiến trường
Từ miền Đông đất mới đàn cùng lên biên giới ca khúc quân hành
Cây đàn chúng tôi trở nên người bạn tâm tình
Khi vui liên quan, reo mừng chiến thắng
Cây đàn cùng hát với chúng tôi
Những khi nhớ nhà
Những giây phút buồn, đàn dạo lên khúc hát quê hương”
(lời bài hát: Cây đàn ghi ta của Đại đội 3 – https://born.so/Dm16bx)
a. Cho biết điểm tương đồng của lời bài hát trên với bài thơ Cây xấu hổ
b. Từ ngữ liệu (lời bài hát) và bài thơ Cây xấu hổ, em hiểu biết thêm điều gì về đời sống tinh thần, vẻ đẹp tâm hồn của người lính nơi chiến trường?
Câu 2: Viết bài văn ngắn ghi lại cảm xúc của mình sau khi đọc bài thơ Cây xấu hổ của nhà thơ Anh Ngọc (dài từ 1-1,5 trang giấy thi) (3đ)
—–Hết—–
– Học sinh không được sử dụng tài liệu.
– Giám thị không giải thích gì thêm.
Đáp án
Phần I. ĐỌC HIỂU
|
Câu 1 |
Câu 2 |
Câu 3 |
Câu 4 |
Câu 5 |
Câu 6 |
Câu 7 |
Câu 8 |
|
C |
C |
B |
A |
B |
A |
B |
C |
|
Câu 1. Dòng nào nói lên đề tài của văn bản Cây xấu hổ? A. Hành quân. B. Cùng thiên nhiên. C. Người lính. D. Kỉ niệm chiến trường. |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ văn bản
Lời giải:
Đề tài của văn bản: Viết về người lính
→ Đáp án C
|
Câu 2. Bài thơ trên thuộc thể thơ nào? Những căn cứ nào giúp em xác nhận điều đó? A. Thể thơ tự do; gieo vần liền. B. Thể thơ tự do, khổ dài ngắn khác nhau. C. Thể thơ tự do, đa số 8 chữ một dòng, số dòng trong khổ linh hoạt D. Thể thơ tám chữ, gieo vần chân |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ văn bản
Chú ý số chữ trong 1 câu , số câu trong bài
Lời giải:
Bài thơ thuộc thể thơ tự do, đa số 8 chữ một dòng, số dòng trong khổ linh hoạt
→ Đáp án C
|
Câu 3. Dòng nào nói lên nội dung của khổ thơ thứ 3 trong văn bản Cây xấu hổ? A. Cây xấu hổ xanh tươi giữa bom đạn. B. Cây xấu hổ đón chào người lính. C. Cuộc trò chuyện đặc biệt với cây xấu hổ. D. Anh bộ đội lưu giữ kỉ niệm với cây xấu hổ |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ khổ thơ thứ 3
Lời giải:
Nội dung khổ 3: Cây xấu hổ đón chào người lính
→ Đáp án B
|
Câu 4. Câu thơ “Giữa một vùng lửa cháy bom rơi” xuất hiện mấy lần? Có ý nghĩa gì? A. Hai lần; phán ảnh chiến tranh khốc liệt, sức sống kì diệu của cây xấu hổ. B. Một lần; phản ánh sự khốc liệt của chiến tranh, sức sống của cây xấu hổ. C. Ba lần; để khẳng định sức sống đặc biệt của cây xấu hổ. D. Hai lần; để nói về cuộc gặp gỡ đặc biệt giữa con người với thiên nhiên. |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ văn bản, chú ý số lần xuất hiện của câu thơ
Phân tích các hình ảnh “lửa cháy, bom rơi”
Lời giải:
Câu thơ xuất hiện hai lần; phán ảnh chiến tranh khốc liệt, sức sống kì diệu của cây xấu hổ.
→ Đáp án A
|
Câu 5. Nghệ thuật nào được sử dụng nhiều nhất trong bài thơ và để diễn tả điều gì? A. Ẩn dụ, để nói về sức sống đặc biệt của cây xấu hổ. B. Nhân hóa cây xấu hổ có tâm hồn và trở nên gần gũi với người lính (cảm xúc giao hòa cùng con người, bất chấp bom đạn) C. Hoán dụ, để khẳng định bom đạn không thể hủy diệt được sự sống. D. Nói quá, để biến cây xấu hổ thành cô gái e ấp làm duyên |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ bài thơ
Nhớ lại kiến thức về các biện pháp tu từ
Lời giải:
Biện pháp được sử dụng nhiều nhất: Nhân hóa cây xấu hổ có tâm hồn và trở nên gần gũi với người lính (cảm xúc giao hòa cùng con người, bất chấp bom đạn)
→ Đáp án B
|
Câu 6. Những từ ngữ nào diễn tả “cuộc trò chuyện” cây xấu hổ với người lính? A. Khẽ ngả như chào; mắt tròn chúm chím; nghịch ngợm nhìn theo. B. Màu xanh bối rối; tự giấu mình trong lá khép lim dim C. Cây vội vã nhắm nghìn con mắt lá. D. Tiếng reo thẩm gặp gỡ; một niềm ấp ủ. |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ văn bản và các đáp án
Phương pháp loại trừ
Lời giải:
Những từ ngữ diễn tả “cuộc trò chuyện” cây xấu hổ với người lính: Khẽ ngả như chào; mắt tròn chúm chím; nghịch ngợm nhìn theo
→ Đáp án A
|
Câu 7. Những từ ngữ nào gợi tả tâm hồn người lính trẻ nhạy cảm, dí dỏm, lạc quan? A. Quay đầu tủm tỉm, nghịch ngợm nhìn theo B. Mỉm cười, bước rất êm, quay đầu tủm tỉm, nghe có tiếng reo thầm. C. Vội vã nhằm nghìn con mắt lá. D. Bước rất êm, quay đầu tủm tỉm |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ văn bản và các đáp án
Phương pháp loại trừ
Lời giải:
Những từ ngữ gợi tả tâm hồn người lính trẻ nhạy cảm, dí dỏm, lạc quan: Mỉm cười, bước rất êm, quay đầu tủm tỉm, nghe có tiếng reo thầm
→ Đáp án B
|
Câu 8. Dòng nào nói lên cảm xúc chủ đạo của bài thơ Cây xấu hổ? A. Ngạc nhiên, say mê trước vẻ e ấp của cây xấu hổ. B. Ngỡ ngàng trước sự xuất hiện của cây xấu hồ giữa vùng bom đạn trần trụi C. Nâng niu sự sống, rung động tuyệt đẹp trong tâm hồn nhạy cảm người lính nơi chiến trường D. Xúc động trước cử chỉ đẹp của anh lính trẻ |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ văn bản và các đáp án
Lời giải:
Cảm xúc chủ đạo của bài thơ Cây xấu hổ: Nâng niu sự sống, rung động tuyệt đẹp trong tâm hồn nhạy cảm người lính nơi chiến trường
→ Đáp án C
Câu 9: Phân tích phép tu từ nổi bật và hiệu quả của chúng trong khổ thơ sau (1đ)
Giữa một vùng lửa cháy bom rơi
Tất cả lộ nguyên hình trần trụi
Cây xấu hổ với màu xanh bối rối
Tự giấu mình trong lá khép lim dim
Hướng dẫn:
Đọc kĩ khổ thơ
Nhớ lại kiến thức về biện pháp tu từ
Lời giải:
– Phép tu từ nổi bật
+ Đối lập: vùng lửa cháy bom rơi>