Câu hỏi 1 trang 29 Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức: Tìm các từ dùng để xưng hô trong mỗi đoạn dưới đây. Nhận xét về thái độ của người nói qua các từ đó

Câu hỏi/Đề bài:

Tìm các từ dùng để xưng hô trong mỗi đoạn dưới đây. Nhận xét về thái độ của người nói qua các từ đó.

a. Trông thấy tôi theo mẹ vào đến cổng, bà buông cái chổi, chạy ra nắm tay tôi.

– Cu Dũng lớn ngần này rồi ư?

[…]

Bà xăng xái xuống bếp lấy dao ra vườn chặt mía đem vào.

– Mía ngọt lắm, mẹ con ăn đi cho dỡ khát.

Bà róc, bà tiện, bà chè từng khẩu mía đưa cho tôi:

– Ăn đi! Cháu ăn đi! Răng bà yếu rồi, bà chả nhai được đâu.

(Theo Vũ Tú Nam)

b. Cánh cam vùng chạy, nhớn nhác tìm lối thoát. Chuột cống cười phá lên:

– Ha ha! Ta đã cho bịt kín tất cả lối ra vào. Nhà người chở có nhọc công vô ích! Tất cả các người dã trở thành nô lệ của ta. Dưới cống này, ta là chúa tế, các ngươi không biết sao?

(Vũ Tú Nam)

Hướng dẫn:

Em đọc kĩ các đoạn văn, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải:

a. Các từ dùng để xưng hô: Bà, cháu

Thái độ của người nói qua các từ này là trìu mến, quan tâm và ân cần. Từ “bà” thể hiện sự kính trọng và tôn trọng đối với người phụ nữ lớn tuổi, có thể là người giữ vai trò của một bà nội, trong khi “cháu” thể hiện sự thân thiết và quan hệ gia đình.

b. Trong đoạn này, từ xưng hô được sử dụng là “ta” và “nhà người, “các ngươi”. Thái độ của người nói qua các từ này là kiêu ngạo, tự cao và áp đặt. Từ “ta” thể hiện sự tự phát và quyền lực của người nói, trong khi “nhà người”, “các ngươi” thể hiện sự khinh thường và coi thường đối với người khác.