Hướng dẫn soạn Câu hỏi 4 trang 55 SGK Văn 12 Kết nối tri thức – Viết bài văn nghị luận bàn về một vấn đề liên quan đến tuổi trẻ ( Cách ứng xử trong các mối quan hệ gia đình – xã hội). Hướng dẫn: Tìm ra các bằng chứng và lí lẽ được tác giả sử dụng.
Câu hỏi/Đề bài:
Ý kiến trái chiều nào đã được phản bác? Lí lẽ và bằng chứng nào được người viết dùng để phản biện có sức thuyết phục không ?
Hướng dẫn:
Tìm ra các bằng chứng và lí lẽ được tác giả sử dụng. Vận dụng khả năng phân tích để thực hiện yêu cầu của đề bài.
Lời giải:
Ý kiến trái chiều:
*Văn bản “Yêu là biết sống đẹp hơn” không nêu ra trực tiếp ý kiến trái chiều nào. Tuy nhiên, có thể suy đoán một số ý kiến trái chiều tiềm ẩn như sau:
-Yêu không nhất thiết phải thay đổi bản thân: Một số người cho rằng yêu thương một người không đồng nghĩa với việc phải thay đổi bản thân để phù hợp với sở thích hay mong muốn của người đó. Họ cho rằng mỗi cá nhân cần giữ gìn bản sắc riêng biệt của mình trong mối quan hệ.
-Sống đẹp có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác ngoài tình yêu: Một số người cho rằng con người có thể sống đẹp bởi nhiều lý do khác nhau, như đạo đức, trách nhiệm xã hội, mong muốn hoàn thiện bản thân, v.v. Họ không đồng ý với quan điểm cho rằng tình yêu là yếu tố duy nhất thúc đẩy con người sống đẹp hơn.
*Phản biện ý kiến trái chiều:
– Tác giả không trực tiếp phản bác những ý kiến trái chiều này. Tuy nhiên, qua nội dung văn bản, tác giả đã ngầm thể hiện quan điểm phản biện như sau:
+ Tình yêu là động lực mạnh mẽ thúc đẩy con người thay đổi bản thân theo hướng tích cực: Khi yêu thương một ai đó, con người có xu hướng muốn trở nên tốt đẹp hơn để xứng đáng với tình yêu của người đó. Tình yêu giúp con người nhận ra những điểm chưa hoàn thiện của bản thân và có động lực để sửa đổi, hoàn thiện bản thân.
+ Sống đẹp là biểu hiện của tình yêu chân chính: Tình yêu chân chính không chỉ là những lời nói, cử chỉ lãng mạn, mà còn thể hiện qua những hành động thiết thực, qua cách sống đẹp đẽ, có ích cho bản thân và cộng đồng. Yêu thương một ai đó đồng nghĩa với việc muốn mang đến cho họ những điều tốt đẹp nhất, và sống đẹp là một cách để thể hiện điều đó.
*Lí lẽ và bằng chứng:
– Tác giả đã sử dụng những lí lẽ và bằng chứng thuyết phục để phản biện ý kiến trái chiều một cách ngầm, bao gồm:
+Lý giải tâm lý con người: Khi yêu, con người có xu hướng muốn thể hiện bản thân tốt nhất trước người mình yêu. Tình yêu mang đến cho con người cảm giác hạnh phúc, giúp con người có thêm năng lượng để hoàn thiện bản thân.
+Dẫn chứng từ thực tế: Nhiều câu chuyện về những con người vượt qua khó khăn, thử thách, gặt hái thành công nhờ tình yêu. Những người yêu thương nhau thường có xu hướng cùng nhau phát triển, hoàn thiện bản thân.
+Nhấn mạnh tầm quan trọng của sống đẹp: Sống đẹp không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân mà còn cho cộng đồng. Sống đẹp góp phần xây dựng một xã hội văn minh, tốt đẹp hơn.
-Sức thuyết phục của phản biện: Phản biện của tác giả trong văn bản “Yêu là biết sống đẹp hơn” có sức thuyết phục cao bởi những lý do sau:
– Lý lẽ chặt chẽ, logic: Tác giả đã đưa ra những phân tích tâm lý con người một cách logic, thuyết phục.
– Bằng chứng sinh động, phong phú: Tác giả sử dụng nhiều ví dụ từ thực tế, dẫn chứng từ thơ văn để minh họa cho luận điểm của mình.
– Ngôn ngữ giàu sức gợi cảm: Tác giả sử dụng ngôn ngữ giàu sức gợi cảm, truyền tải thông điệp một cách nhẹ nhàng, tinh tế.
*Kết luận: Mặc dù không trực tiếp phản bác ý kiến trái chiều, tác giả đã ngầm thể hiện quan điểm phản biện một cách thuyết phục thông qua nội dung văn bản. Phản biện của tác giả góp phần khẳng định ý kiến “Yêu là biết sống đẹp hơn”, đồng thời truyền tải thông điệp ý nghĩa về sức mạnh to lớn của tình yêu và tầm quan trọng của sống đẹp.