Soạn Câu hỏi 1 trang 58 SGK Văn 12 Kết nối tri thức – Củng cố – mở rộng trang 58. Tham khảo: Vận dụng khả năng so sánh, đối chiếu để thực hiện yêu cầu của đề bài.
Câu hỏi/Đề bài:
So sánh đặc điểm “ghi chép sự thật” của phóng sự và hồi kí qua văn bản Nghệ thuật băm thịt gà và Bước vào đời
Hướng dẫn:
Vận dụng khả năng so sánh, đối chiếu để thực hiện yêu cầu của đề bài.
Lời giải:
*Giới thiệu:
+Phóng sự và hồi ký là hai thể loại văn học có chung đặc điểm là ghi chép sự thật.
+Tuy nhiên, hai thể loại này cũng có những điểm khác biệt nhất định trong cách thức ghi chép sự thật.
*So sánh:
– Khái niệm:
+Phóng sự: ghi chép những sự kiện đang diễn ra hoặc mới diễn ra một cách khách quan, sinh động, kịp thời.
+Hồi ký: ghi chép những kỷ niệm, sự kiện trong quá khứ của tác giả hoặc những người mà tác giả biết.
– Phạm vi ghi chép:
+Phóng sự: tập trung vào những sự kiện cụ thể, có tính thời sự cao.
+Hồi ký: có phạm vi ghi chép rộng hơn, bao gồm cả những sự kiện đời thường, những suy nghĩ, cảm xúc của tác giả.
– Cách thức ghi chép:
+Phóng sự: sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật như miêu tả, biểu cảm, nghị luận để làm nổi bật sự kiện.
+Hồi ký: thường sử dụng lối kể chuyện giản dị, chân thực, gần gũi với người đọc.
– Mục đích:
+Phóng sự: cung cấp thông tin cho người đọc về những sự kiện đang diễn ra.
+Hồi ký: chia sẻ những trải nghiệm, suy nghĩ của tác giả với người đọc.
*Phân tích:
– Nghệ thuật băm thịt gà:
+Ghi chép sự kiện: sự kiện chia thịt gà trong một làng quê Việt Nam.
+Đặc điểm ghi chép:
Khách quan: miêu tả chi tiết, chân thực các hành động, lời nói của nhân vật.
Sinh động: sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa.
Kịp thời: phản ánh một hiện tượng xã hội đương thời.
– Bước vào đời:
+Ghi chép sự kiện: những kỷ niệm tuổi thơ của tác giả Tố Hữu.
+Đặc điểm ghi chép:
Chân thực: kể lại những câu chuyện có thật trong cuộc đời tác giả.
Gần gũi: sử dụng ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu.
Thể hiện cảm xúc: tác giả bộc lộ những cảm xúc vui buồn, hờn tủi, … của mình khi nhớ về tuổi thơ.
-Kết luận:
+ Cả phóng sự và hồi ký đều có giá trị ghi chép lịch sử và giáo dục.
+ Việc ghi chép sự thật trong hai thể loại này có những điểm khác biệt nhất định do đặc điểm riêng của mỗi thể loại.