Giải chi tiết Câu 5 Đọc và thực hành tiếng Việt – Bài 5 (trang 30) – SBT Văn 12 Kết nối tri thức.
Câu hỏi/Đề bài:
Trong văn bản, lí giải nguyên nhân của sự đảo ngược tình thế, Bác-tô-lô cho rằng đó là vì “thiếu cẩn mật”, còn Phi-ga-rô (Figaro) lại cho rằng đó là vì “thiếu lương tri”. Việc tác giả làm rõ sự khác nhau trong hành động lí giải này có thể đưa đến thông điệp gì?
Lời giải:
+ Phê phán sự thiếu hiểu biết và bảo thủ
Bác-tô-lô (Bartholo) cho rằng nguyên nhân là “thiếu cần mật”: Bác-tô-lô, với sự đa nghi và bảo thủ của mình, cho rằng sự đảo ngược tình thế là do thiếu sự bảo mật và kế hoạch không chặt chẽ. Đây là một cách giải thích có phần hẹp hòi và không nhận ra các yếu tố tinh vi và nhân tố con người trong câu chuyện. Điều này phản ánh sự hạn chế trong tư duy của Bác-tô-lô, đồng thời chỉ trích sự không nhạy bén và thiếu sáng suốt của ông.
+ Đề cao trí tuệ và lương tri
Phi-ga-rô (Figaro) cho rằng nguyên nhân là “thiếu lương tri”: Figaro, ngược lại, coi sự đảo ngược tình thế là do sự thiếu lương tri và phẩm hạnh ở những người có trách nhiệm. Figaro nhấn mạnh rằng sự thiếu đạo đức và sự thao túng không trung thực là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng hiện tại. Quan điểm này phản ánh sự coi trọng trí tuệ, đạo đức và sự công bằng trong các hành động và quyết định.
+ Khuyến khích sự tự phản ánh và nhận thức
Thông điệp về tự phản ánh: Sự khác biệt trong cách lý giải cũng có thể khuyến khích người đọc tự phản ánh về các nguyên nhân sâu xa của các vấn đề xã hội và cá nhân. Việc nhận ra rằng sự đảo ngược tình thế không chỉ do những yếu tố bề ngoài mà còn liên quan đến giá trị đạo đức và sự thông minh có thể dẫn đến việc cải thiện cách nhìn nhận và hành động của mỗi cá nhân trong xã hội.