Hướng dẫn giải Câu 5 Đọc và thực hành tiếng Việt – Bài 4 (trang 24) – SBT Văn 12 Kết nối tri thức.
Câu hỏi/Đề bài:
Phân tích một chi tiết mà bạn cho là đặc sắc trong tác phẩm (gợi ý: sông đêm trăng, nén hương,…).
Lời giải:
Chi tiết “sông đêm trăng” trong đoạn trích không chỉ đơn thuần là một khung cảnh thiên nhiên mà còn mang nhiều tầng ý nghĩa, góp phần tạo nên không khí huyền ảo, sâu lắng và gợi nhiều liên tưởng cho người đọc.
1. Không gian huyền bí, mê hoặc:
+ Sông đêm: Hình ảnh dòng sông đêm tĩnh lặng, sâu thẳm gợi lên cảm giác bí ẩn, huyền hoặc. Nó là nơi giao thoa giữa thế giới sống và thế giới tâm linh, là nơi diễn ra những câu chuyện huyền bí, ly kỳ.
+ Trăng: Ánh trăng mờ ảo, lung linh trên mặt nước càng tăng thêm vẻ đẹp huyền ảo cho khung cảnh. Trăng thường được coi là biểu tượng của sự cô đơn, nỗi nhớ, đồng thời cũng là nhân chứng của bao biến cố thăng trầm trong cuộc đời.
=> Sự kết hợp: Sự kết hợp giữa sông, đêm và trăng tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp, gợi cảm, đồng thời cũng tạo ra một không gian đầy chất thơ, lãng mạn.
2. Biểu tượng cho thời gian, sự trôi chảy của cuộc sống:
Dòng sông: Dòng sông chảy không ngừng tượng trưng cho thời gian trôi đi không ngừng nghỉ. Nó cũng là biểu tượng của cuộc đời con người, với những thăng trầm, biến đổi không ngừng. Trăng: Trăng tròn rồi khuyết, khuyết rồi lại tròn, tượng trưng cho sự tuần hoàn của thời gian, của cuộc sống.
3. Nơi giao thoa giữa hiện thực và tâm linh:
+ Sông đêm: Là nơi giao thoa giữa thế giới hiện thực và thế giới tâm linh. Sông là nơi diễn ra những câu chuyện huyền bí, nơi linh hồn người chết trở về. Trăng: Trăng thường được gắn liền với những câu chuyện thần thoại, truyền thuyết, là nơi cư ngụ của các vị thần, tiên nữ.
4. Tạo không gian cho tâm trạng nhân vật: Đây là bối cảnh lý tưởng để nhân vật bày tỏ nỗi nhớ nhung, sự cô đơn, nỗi niềm hoài niệm về quá khứ. Khung cảnh này làm tăng thêm tính chất lãng mạn, trầm buồn cho câu chuyện.