Giải Câu 4 Đọc và thực hành tiếng Việt – Bài 6 (trang 6) – SBT Văn 12 Kết nối tri thức.
Câu hỏi/Đề bài:
Sự hoán đổi giữa chủ thể ngắm (khán) và khách thể (đối tượng của động thái ngắm) trong hai câu sau đã thể hiện sự chuyển hoá vị thế của nhân vật trữ tình như thế nào?
Lời giải:
Ở câu đầu, chủ thể ở đây là “nhân” (người) và khách thể là “minh nguyệt” (ánh trăng). Hành động “khán” (nhìn) của chủ thể được thực hiện đối với khách thể là ánh trăng. Ở đây, nhân vật trữ tình đang nhìn hoặc quan sát ánh trăng từ xa, tức là ánh trăng trở thành đối tượng của sự chú ý.
Ở câu sau, chủ thể đã chuyển từ “Nhân” sang “Nguyệt” (ánh trăng). “Nguyệt” giờ đây là chủ thể thực hiện hành động “khán” (nhìn), còn “thi gia” (nhà thơ) trở thành khách thể của ánh trăng. Điều này có nghĩa là ánh trăng đang nhìn về phía “thi gia,” tức là ánh trăng giờ đây là một chủ thể có khả năng quan sát nhà thơ.
Sự chuyển hóa này làm nổi bật mối quan hệ cảm xúc và đồng cảm sâu sắc giữa con người và thiên nhiên. Việc ánh trăng trở thành chủ thể và nhân vật trữ tình trở thành khách thể gợi mở một chiều sâu mới trong cách hiểu mối quan hệ này, phản ánh sự gắn bó và tương tác tinh tế giữa hai bên.