Giải chi tiết Câu 2 Đọc và thực hành tiếng Việt – Bài 1 (trang 5) – SBT Văn 12 Kết nối tri thức.
Câu hỏi/Đề bài:
Giải thích luận điểm của tác giả về “cái cười nhại” trong tiểu thuyết Số đỏ.
Lời giải:
“Cái cười nhại” là vũ khí sắc bén để phơi bày hiện thực xã hội: Đỗ Đức Hiếu cho rằng, Vũ Trọng Phụng đã sử dụng tiếng cười nhại như một công cụ để bóc trần những mặt tối của xã hội Việt Nam thời kỳ trước Cách mạng tháng Tám. Qua những tình huống hài hước, trớ trêu, tác giả đã phơi bày sự tha hóa đạo đức, sự hời hợt, sự chạy theo những giá trị vật chất của một bộ phận xã hội.
+ Cái cười nhại tập trung vào những đối tượng tiêu biểu: Đỗ Đức Hiếu chỉ ra rằng, Vũ Trọng Phụng đã chọn những đối tượng ở tầm cỡ “lớn” như: một xã hội, một phong trào chính trị, một thời đô thị hoá, một trào lưu văn hoá, một trào lưu văn học, một nghệ thuật trừu tượng cực đoan. Qua việc khắc họa những đối tượng này, tác giả đã tạo ra những bức tranh sinh động về một xã hội đang trong quá trình chuyển đổi.
+ Cái cười nhại ngôn ngữ: Tác giả đặc biệt chú ý đến việc Vũ Trọng Phụng sử dụng ngôn ngữ một cách tài tình để tạo ra tiếng cười: hồ lốn, táp nham, lốn nhồn, không ăn khớp – ngôn từ khấp khểnh, xiêu vẹo, tạp pí lù. Ngôn ngữ trong Số đỏ là một hỗn hợp nhiều phong cách, tạo nên sự hài hước, trào phúng.