Hướng dẫn giải Câu hỏi Luyện tập và vận dụng 2 trang 171 SGK Sinh 12 Kết nối tri thức – Bài 31. Sinh quyển – khu sinh học và chu trình sinh – địa – hóa. Hướng dẫn: Lý thuyết chu trình sinh – địa – hóa.
Câu hỏi/Đề bài:
Rừng có tác động như thế nào đến sự lưu chuyển nước ở lục địa? Chặt phá rừng có tác động như thế nào đến chu trình nước và gây hại gì cho đời sống con người?
Hướng dẫn:
Lý thuyết chu trình sinh – địa – hóa.
Lời giải:
Rừng đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa sự lưu chuyển nước ở lục địa thông qua các cơ chế sau:
1. Hấp thụ và giữ nước:
– Cây cối và tán rừng giúp hấp thụ lượng mưa lớn, giảm lượng nước chảy trôi trên mặt đất.
– Hệ thống rễ cây giúp giữ nước trong đất, ngăn chặn tình trạng xói mòn đất.
2. Tăng cường sự bốc hơi: Cây cối giải phóng nước vào khí quyển thông qua quá trình quang hợp, góp phần vào sự hình thành mây và mưa.
3. Điều hòa dòng chảy: Rừng giúp điều hòa dòng chảy của các con sông, giảm nguy cơ lũ lụt và hạn hán.
4. Duy trì chất lượng nước: Rừng giúp lọc nước, giảm ô nhiễm nguồn nước.
5. Bảo vệ hệ sinh thái: Rừng cung cấp môi trường sống cho nhiều loài động thực vật, góp phần bảo vệ đa dạng sinh học.
Chặt phá rừng ảnh hưởng tiêu cực đến chu trình nước và gây ra nhiều tác hại cho đời sống con người:
1. Gây mất cân bằng chu trình nước:
– Chặt phá rừng làm giảm lượng nước được hấp thụ và giữ lại, dẫn đến lượng nước chảy trôi trên mặt đất tăng, gây lũ lụt và hạn hán.
– Giảm lượng nước bốc hơi, ảnh hưởng đến sự hình thành mây và mưa.
2. Gây xói mòn đất: Rễ cây không còn giữ đất, dẫn đến xói mòn đất, ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.
3. Ô nhiễm nguồn nước: Nước chảy trôi trên mặt đất cuốn theo đất, cát và các chất ô nhiễm, làm ô nhiễm nguồn nước.
4. Gây mất đa dạng sinh học: Môi trường sống của nhiều loài động thực vật bị phá hủy, ảnh hưởng đến hệ sinh thái.
5. Gây biến đổi khí hậu: Lượng khí CO2 trong khí quyển tăng do mất rừng, góp phần vào biến đổi khí hậu.