Giải Câu hỏi mục I.1a trang 25 SGK Địa lí 12, Cánh diều – Bài 5. Vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường. Gợi ý: Phân tích thông tin SGK Địa lí 12, trang 24 – 25.
Câu hỏi/Đề bài:
Dựa vào thông tin bài học, hãy:
– Trình bày sự suy giảm tài nguyên sinh vật ở nước ta.
– Giải thích tại sao tài nguyên sinh vật ở nước ta bị suy giảm.
Hướng dẫn:
Phân tích thông tin SGK Địa lí 12, trang 24 – 25.
Lời giải:
* Sự suy giảm tài nguyên sinh vật thể hiện rõ qua sự suy giảm về diện tích và chất lượng rừng tự nhiên, đa dạng sinh học:
– Về diện tích và chất lượng rừng tự nhiên:
+ Năm 1943, rừng tự nhiên chiếm 100% tổng diện tích rừng của nước ta, trong đó có khoảng 70% là rừng giàu.
+ Đến 2021, tổng diện tích rừng có xu hướng tăng lên nhờ mở rộng trồng rừng, khoanh nuôi và bảo vệ rừng tự nhiên, nhưng chất lượng rừng chưa phục hồi lại so với trước đây.
+ Rừng tự nhiên phần lớn là các vườn quốc gia, khu dự trữ sinh quyển và khu bảo tồn thiên nhiên. Phần lớn diện tích rừng trồng và rừng tái sinh tự nhiên là rừng nghèo, mới phục hồi nên chưa đáp ứng được yêu cầu bảo vệ môi trường sinh thái.
– Về đa dạng sinh học:
+ Nước ta có mức độ đa dạng sinh học cao, thể hiện ở số lượng loài, nguồn gen quý hiếm và các kiểu hệ sinh thái nhưng đang bị suy giảm do tác động chủ yếu của con người.
+ Số lượng cá thể của nhiều loài và số lượng loài sinh vật bị giảm sút rõ rệt, số loài bị đe doạ tăng lên, một số loài có nguy cơ tuyệt chủng (năm 2021 có hơn 800 loài).
+ Các nguồn gen quý hiếm bị mất dần và rất khó có thể phục hồi.
* Nguyên nhân suy giảm sinh vật:
– Khai thác quá mức tài nguyên sinh vật, thiếu sự kiểm soát chặt chẽ → làm suy giảm mạnh tài nguyên sinh vật, đặc biệt là tài nguyên rừng.
– Chuyển đổi phương thức sử dụng đất do nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội, làm cho các hệ sinh thái rừng, đặc biệt là rừng tự nhiên bị thu hẹp diện tích hoặc chuyển sang các hệ sinh thái thứ sinh khác.
– Ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, cháy rừng, hậu quả của chiến tranh… đã làm giảm diện tích, chất lượng rừng; biến đổi các hệ sinh thái tự nhiên và suy giảm tính đa dạng sinh học….
– Ngoài ra, còn các nguyên nhân gián tiếp làm suy giảm tài nguyên sinh vật: sự gia tăng dân số, tình trạng di dân, sự phát triển của các ngành kinh tế kéo theo nhu cầu và quy mô khai thác tài nguyên sinh vật ngày càng lớn,…, các hạn chế và sự thiếu đồng bộ trong công tác quản lí việc khai thác, bảo vệ và sử dụng tài nguyên sinh vật,…