Giải chi tiết Câu 1 trang 13, SBT Ngữ Văn 11, tập hai – Bài Sông đáy trang 13 sách bài tập văn 11 – Cánh diều. Gợi ý: Đọc, tìm hiểu, phân tích cũng như chú ý tới những chi tiết có liên quan đến hình ảnh sông.
Câu hỏi/Đề bài:
Hình ảnh sông Đáy hiện lên qua những mốc thời gian nào trong cuộc đời của nhân vật trữ tình? Các mốc thời gian được sắp xếp theo trình tự nào? Ý nghĩa của trình tự này là gì?
Hướng dẫn:
Đọc, tìm hiểu, phân tích cũng như chú ý tới những chi tiết có liên quan đến hình ảnh sông Đáy và mốc thời gian trong cuộc đời của nhân vật trữ tình. Sau đó phân tích về sự sắp xếp các mốc thời gian đó.
Lời giải:
Bài thơ không dài nhưng mạch cảm xúc trải dài theo những mốc thời gian của đời người: từ tuổi thơ ấu – trưởng thành – xa quê – trở về.
Có thể thấy, với cách triển khai này, sông Đáy gắn bó trọn vẹn với cuộc đời, với hành trình sống của nhân vật trữ tình. Sông Đáy trở thành một thực thể gắn bó sâu nặng với cuộc đời, với hành trình sống của nhân vật trữ tình (không phải lúc nào cũng gần gũi với sông về địa lí nhưng sông luôn gắn bó, luôn sống trong tâm hồn). Sự gắn bó mỗi lúc càng thêm sâu nặng, tha thiết. Cách triển khai này cũng chính là cấu tứ của bài thơ. Cần nắm được điều này để hiểu được tính chỉnh thể của tác phẩm.