Vận dụng kiến thức giải Đề thi giữa kì 2 Văn 11 Chân trời sáng tạo – Đề số 3 – Đề thi giữa kì 2 – Đề số 3 – Đề thi đề kiểm tra Văn 11 Chân trời sáng tạo. Đề thi giữa kì 2 Văn 11 bộ sách chân trời sáng tạo đề số 3 được biên soạn theo…
Đề thi
I. ĐỌC HIỂU (6.0 điểm)
Đọc văn bản sau:
SỞ KIẾN HÀNH (Nguyễn Du) Hữu phụ huề tam nhi Tương tương toạ đạo bàng Tiểu giả tại hoài trung Đại giả trì trúc khuông Khuông trung hà sở thịnh Lê hoắc tạp tì khang Nhật án bất đắc thực Y quần hà khuông nhương Kiến nhân bất ngưỡng thị Lệ lưu khâm lang lang Quần nhi thả hỉ tiếu Bất tri mẫu tâm thương Mẫu tâm thương như hà Tuế cơ lưu dị hương Dị hương sảo phong thục Mễ giá bất thậm ngang Bất tích khí hương thổ Cẩu đồ cứu sinh phương Nhất nhân kiệt dung lực Bất sung tứ khẩu lương Duyên nhai nhật khất thực Thử kế an khả trường Nhãn hạ uỷ câu hác Huyết nhục tự sài lang Mẫu tử bất túc tuất Phủ nhi tăng đoạn trường Kỳ thống tại tâm đầu Thiên nhật giai vị hoàng Âm phong phiếu nhiên chí Hành nhân diệc thê hoàng. Tạc tiêu Tây Hà dịch Cung cụ hà trương hoàng Lộc cân tạp ngư xí Mãn trác trần trư dương Trưởng quan bất hạ trợ Tiểu môn chỉ lược thường Bát khí vô cố tích Lân cẩu yếm cao lương Bất tri quan đạo thượng Hữu thử cùng nhi nương Thuỳ nhân tả thử đồ Trì dĩ phụng quân vương |
NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY (Nguyễn Du) Có người đàn bà dắt ba đứa con Cùng nhau ngồi bên đường Đứa nhỏ trong bụng mẹ Đứa lớn cầm giỏ tre Trong giỏ đựng gì lắm thế? Rau lê, hoắc lẫn cám Qua trưa rồi chưa được ăn Áo quần sao mà rách rưới quá Thấy người không ngẩng nhìn Nước mắt chảy ròng ròng trên áo Lũ con vẫn vui cười Không biết lòng mẹ đau Lòng mẹ đau ra sao? Năm đói lưu lạc đến làng khác Làng khác mùa màng tốt hơn Giá gạo không cao quá Không hối tiếc đã bỏ làng đi Miễn sao tìm được phương tiện sống Một người làm hết sức Không đủ nuôi bốn miệng ăn Dọc đường mỗi ngày đi ăn mày Cách ấy làm sao kéo dài mãi được Thấy trước mắt cái lúc bỏ xác bên ngòi rãnh Máu thịt nuôi lang sói Mẹ chết không thương tiếc Vỗ về con càng thêm đứt ruột Trong lòng đau xót lạ thường Mặt trời vì thế phải vàng úa Gió lạnh bỗng ào tới Người đi đường cũng đau đớn làm sao Hành nhân diệc thể hoàng. Đêm qua ở trạm Tây Hà Tiệc tùng cung phụng khoa trương quá mức Gân hươu cùng vây cá Đầy bàn thịt heo, thịt dê Quan lớn không thèm đụng đũa Đám theo hầu chỉ nếm qua Vứt bỏ không luyến tiếc Chó hàng xóm cũng ngán món ăn ngon Không biết trên đường cái Có mẹ con đói khổ nhà này Ai người vẽ bức tranh đó Đem dâng lên nhà vua |
(https://bom.sp/80wAM4)
Trả lời câu hỏi:
Câu 1. Dòng nào cung cấp thông tin cơ bản về bài thơ Những điều trông thấy?
A. Bài thơ rút trong Thanh Hiên thi tập, thể “hành”, ngũ ngôn trường thiên.
B. Bài thơ rút trong Bắc hành tạp lục, thể “hành”, ngũ ngôn trường thiên.
C. Bài thơ rút trong Bắc hành tạp lục, thể “hành”, thơ tự do.
D. Bài thơ rút trong Nam trung tạp ngâm, thể “hành”, ngũ ngôn trường thiên.
Câu 2. Dòng nào sau đây không thuộc nội dung bài thơ?
A. Cảnh mẹ con người ăn mày: nhếch nhác, tiều tụy, đói khát.
B. Tiệc tùng dư thừa món ngon vật lạ của quan lại.
C. Ngẫm về những phi lí ở đời.
D. Ra tay cứu giúp, nâng đỡ kẻ đói nghèo.
Câu 3. Đối tượng trữ tình chính của bài thơ:
A. Những đứa bé con người ăn mày.
B. Người mẹ với nỗi đau đứt ruột.
C. Người mẹ và đàn con hành khất.
D. Bữa tiệc dư thừa của quan lại.
Câu 4. Cảm xúc/ cảm hứng bao trùm bài thơ:
A. Đồng cảm, xót thương.
B. Căm phẫn sự bất công phi lí.
C. Lên án sự thờ ơ của người đời.
D. Giễu những cảnh đời trái ngược.
Câu 5. Chi tiết nào không gợi cảnh ngộ khốn khổ của mẹ con người ăn mày?
A. Áo quần sao mà rách rưới.
B. Qua trưa rồi chưa được ăn.
C. Nước mắt chảy ròng ròng trên áo.
D. Làng khác mùa màng tốt hơn.
Câu 6. Những từ ngữ nào diễn tả lòng thương cảm của nhà thơ?
A. Giá gạo không cao quá/ Không hối tiếc đã bỏ làng đi.
B. Không biết lòng mẹ đau/Lòng mẹ đau ra sao?
C. Một người làm hết sức/Không đủ nuôi bốn miệng ăn.
D. Thấy trước mắt cái lúc bỏ xác bên ngòi rãnh.
Câu 7. Dòng thơ nào diễn tả nỗi hy sinh (vì con) của người mẹ
A. Mẹ chết không thương tiếc
B. Vỗ về con càng thêm đứt ruột
C. Trong lòng đau xót lạ thường
D. Mặt trời vì thế phải vàng úa
Câu 8. Bốn câu thơ sau diễn tả điều gì?
Trong lòng đau xót lạ thường
Mặt trời vì thế phải vàng úa
Gió lạnh bỗng ào tới
Người đi đường cũng đau đớn làm
A. Nỗi lòng thương con của người mẹ nghèo.
B. Nỗi lòng thương cảm người bất hạnh của thi hào Nguyễn Du.
C. Lòng người và đất trời cùng đau xót trước cảnh đời bất hạnh
D. Thiên nhiên khắc nghiệt khiến lòng người đau đớn hơn
Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu:
Câu 9. Xác định những câu/ đoạn thơ chứa nghệ thuật đối lập và phân tích hiệu quả của chúng trong việc phản ánh hiện thực và thể hiện cảm xúc (1đ)
Câu 10. Em thích khổ thơ/ dòng thơ/ hình ảnh nào nhất? Chúng mang tới cho em cảm xúc, nhận thức mở mẻ hay làm sâu sắc hơn cảm xúc, nhận thức đã có (1đ)
II. VIẾT (4,0 điểm)
Viết bài luận: Thuyết minh (giới thiệu) tác phẩm Sở kiến hành (Những điều trông thấy) – Nguyễn Du với các bạn cùng khối 11 trong ngoại khóa văn học của trường
—–Hết—–
– Học sinh không được sử dụng tài liệu.
– Giám thị không giải thích gì thêm.
Đáp án
Phần I. ĐỌC HIỂU
Câu 1 (0.5đ) |
Câu 2 (0.5đ) |
Câu 3 (0.5đ) |
Câu 4 (0.5đ) |
Câu 5 (0.5đ) |
Câu 6 (0.5đ) |
Câu 7 (0.5đ) |
Câu 8 (0.5đ) |
D |
C |
C |
A |
D |
B |
A |
C |
Câu 1 (0.5 điểm)
Câu 1. Dòng nào cung cấp thông tin cơ bản về bài thơ Những điều trông thấy? A. Bài thơ rút trong Thanh Hiên thi tập, thể “hành”, ngũ ngôn trường thiên. B. Bài thơ rút trong Bắc hành tạp lục, thể “hành”, ngũ ngôn trường thiên. C. Bài thơ rút trong Bắc hành tạp lục, thể “hành”, thơ tự do. D. Bài thơ rút trong Nam trung tạp ngâm, thể “hành”, ngũ ngôn trường thiên. |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ bài thơ
Lời giải:
Dòng cung cấp thông tin cơ bản về bài thơ Những điều trông thấy: Bài thơ rút trong Bắc hành tạp lục, thể “hành”, ngũ ngôn trường thiên
→ Đáp án B
Câu 2 (0.5 điểm)
Câu 2. Dòng nào sau đây không thuộc nội dung bài thơ? A. Cảnh mẹ con người ăn mày: nhếch nhác, tiều tụy, đói khát. B. Tiệc tùng dư thừa món ngon vật lạ của quan lại. C. Ngẫm về những phi lí ở đời. D. Ra tay cứu giúp, nâng đỡ kẻ đói nghèo. |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ bài thơ
Phương pháp loại trừ
Lời giải:
Dòng không thuộc nội dung bài thơ: Ra tay cứu giúp, nâng đỡ kẻ đói nghèo
→ Đáp án: D
Câu 3 (0.5 điểm)
Câu 3. Đối tượng trữ tình chính của bài thơ: A. Những đứa bé con người ăn mày. B. Người mẹ với nỗi đau đứt ruột. C. Người mẹ và đàn con hành khất. D. Bữa tiệc dư thừa của quan lại. |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ bài thơ
Lời giải:
Đối tượng trữ tình chính của bài thơ: Người mẹ và đàn con hành khất
→ Đáp án C
Câu 4 (0.5 điểm)
Câu 4. Cảm xúc/ cảm hứng bao trùm bài thơ: A. Đồng cảm, xót thương. B. Căm phẫn sự bất công phi lí. C. Lên án sự thờ ơ của người đời. D. Giễu những cảnh đời trái ngược. |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ bài thơ, chú ý những chi tiết thể hiện cảm xúc/ cảm hứng của tác giả
Lời giải:
Cảm xúc/ cảm hứng bao trùm bài thơ: Đồng cảm, xót thương
→ Đáp án A
Câu 5 (0.5 điểm)
Câu 5. Chi tiết nào không gợi cảnh ngộ khốn khổ của mẹ con người ăn mày? A. Áo quần sao mà rách rưới. B. Qua trưa rồi chưa được ăn. C. Nước mắt chảy ròng ròng trên áo. D. Làng khác mùa màng tốt hơn. |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ bài thơ và đáp án
Phương pháp loại trừ
Lời giải:
Chi tiết không gợi cảnh ngộ khốn khổ của mẹ con người ăn mày: Làng khác mùa màng tốt hơn
→ Đáp án D
Câu 6 (0.5 điểm)
Câu 6. Những từ ngữ nào diễn tả lòng thương cảm của nhà thơ? A. Giá gạo không cao quá/ Không hối tiếc đã bỏ làng đi. B. Không biết lòng mẹ đau/Lòng mẹ đau ra sao? C. Một người làm hết sức/Không đủ nuôi bốn miệng ăn. D. Thấy trước mắt cái lúc bỏ xác bên ngòi rãnh. |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ bài thơ và đáp án
Lời giải:
Những từ ngữ diễn tả lòng thương cảm của nhà thơ: Không biết lòng mẹ đau/Lòng mẹ đau ra sao?
→ Đáp án B
Câu 7 (0.5 điểm)
Câu 7. Dòng thơ nào diễn tả nỗi hy sinh (vì con) của người mẹ A. Mẹ chết không thương tiếc B. Vỗ về con càng thêm đứt ruột C. Trong lòng đau xót lạ thường D. Mặt trời vì thế phải vàng úa |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ bài thơ và đáp án
Lời giải:
Dòng thơ diễn tả nỗi hy sinh (vì con) của người mẹ: Mẹ chết không thương tiếc
→ Đáp án A
Câu 8 ( 0.5 điểm)
Câu 8. Bốn câu thơ sau diễn tả điều gì? Trong lòng đau xót lạ thường Mặt trời vì thế phải vàng úa Gió lạnh bỗng ào tới Người đi đường cũng đau đớn làm A. Nỗi lòng thương con của người mẹ nghèo. B. Nỗi lòng thương cảm người bất hạnh của thi hào Nguyễn Du. C. Lòng người và đất trời cùng đau xót trước cảnh đời bất hạnh D. Thiên nhiên khắc nghiệt khiến lòng người đau đớn hơn |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ bốn câu thơ
Chú ý các từ ngữ: đau xót, vàng úa, đau đớn
Lời giải:
Bốn câu thơ diễn tả: Lòng người và đất trời cùng đau xót trước cảnh đời bất hạnh
→Đáp án C
Câu 9: (1.0 điểm)
Câu 9. Xác định những câu/ đoạn thơ chứa nghệ thuật đối lập và phân tích hiệu quả của chúng trong việc phản ánh hiện thực và thể hiện cảm xúc (1đ) |
Hướng dẫn:
Đọc kĩ văn bản
Nhớ lại kiến thức về nghệ thuật đối lập
Lời giải:
*Những câu / đoạn thơ chứa nghệ thuật đối lập
– Nước mắt chảy ròng ròng trên áo>< Lũ con vẫn vui cười
– Qua trưa rồi chưa được ăn/ Áo quần sao mà rách rưới quá >< Gân hươu cùng vây cá/ Đầy bàn thịt heo, thịt dê/ Quan lớn không thèm đụng đũa/ Đám theo hầu chỉ nếm qua
– Một người làm hết sức/ Không đủ nuôi bốn miệng ăn>< Vứt bỏ không luyến tiếc/ Chó hàng xóm cũng ngán món ăn ngon
* Hiệu quả: Phản ánh hiện thực và thể hiện cảm xúc
– Phản ánh hiện thực đối lập, ngang trái, bất công
– Thể hiện cảm xúc: niềm thương cảm, nỗi phẫn uất trước bất công…
Câu 10: (1.0 điểm)
Câu 10. Em thích khổ thơ/ dòng thơ/ hình ảnh nào nhất? Chúng mang tới cho em cảm xúc, nhận thức mở mẻ hay làm sâu sắc hơn cảm xúc, nhận thức đã có (1đ) |
Phương pháp giải:
HS vận dụng kiến thức của bản thân để trả lời.
Lời giải:
– HS tự trả lời theo quan điểm cá nhân
– Tham khảo gợi ý: chọn khổ thơ/ dòng thơ/ hình ảnh thơ độc đáo về hình thức, giàu cảm xúc (thể hiện cảnh ngộ thương tâm của mẹ con người ăn mày; nỗi lòng thương con của người mẹ; Cảnh dư thừa phù phiếm của bọn quan lại… nỗi thương cảm của nhà thơ/ Giá trị nhân đạo…) mà em hiểu sâu sắc
– Từ đó xác định nội dung, cảm xúc, nhận thức (mới mẻ/ được cảm nhận sâu sắc hơn)
II. VIẾT (4 điểm)
Viết bài luận: Thuyết minh (giới thiệu) tác phẩm Sở kiến hành (Những điều trông thấy) – Nguyễn Du với các bạn cùng khối 11 trong ngoại khóa văn học của trường |
Hướng dẫn:
Dựa vào kiến thức và kĩ năng đã học để thực hiện bài văn
Lời giải:
Thuyết minh (giới thiệu) tác phẩm Sở kiến hành |
||
Phần chính |
Điểm |
Nội dung cụ thể |
Mở bài |
0,5 |
– Giới thiệu tác giả tác phẩm – Giới thiệu giá trị nổi bật của tác phẩm (nhân đạo) |
Thân bài |
2,5 |
– Giới thiệu ngắn về con người và sự nghiệp của tác giả – Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác và thể loại của tác phẩm – Thuyết minh về đề tài, nội dung, cảm hứng chủ đạo (dùng yếu tố nghị luận, biểu cảm) – Nghệ thuật nổi bật của tác phẩm (Yếu tố tự sự; Nghệ thuật trữ tình; nghệ thuật đối lập…) – Giá trị tư tưởng: tấm lòng nhân đạo ca cả… |
Kết bài |
0,5 |
– Khẳng định giá trị giáo dục của tác phẩm – Tác động của tác phẩm tới nhận thức, cảm xúc bản thân |
Yêu cầu khác |
0,5 |
– Bài viết thể hiện rõ đặc trưng thể loại (thuyết minh) – Phối hợp linh hoạt các yếu tố trong thuyết minh |