Đáp án Câu hỏi phần Luyện tập 1 trang 71 SGK Lịch sử 11 Cánh diều – Bài 10. Cuộc cải cách của Lê Thánh Tông (thế kỉ XV). Hướng dẫn: Đọc lại nội dung mục 2 trang 68, 69, 70 SGK.
Câu hỏi/Đề bài:
Khái quát những chính sách cải cách của Lê Thánh Tông thế kỉ XV.
Hướng dẫn:
Đọc lại nội dung mục 2 trang 68, 69, 70 SGK.
Lời giải:
* Về chính trị:
– Tổ chức bộ máy chính quyền:
+ Ở trung ương, hoàn thiện hệ thống cơ quan, tập trung quyền lực vào tay nhà vua, tăng cường chế độ kiểm tra, giám sát và hỗ trợ lẫn nhau giữa các cơ quan:
-
Nhiều cơ quan, chức quan cũ bị bãi bỏ, đặc biệt là những cơ quan, chức quan có nhiều quyền lực.
-
Vị trí và vai trò của các chức quan đại thần suy giảm so với trước.
-
Mọi công việc trong triều đình tập trung về Lục bộ, do nhà vua trực tiếp điều hành. Lục bộ chịu sự giám sát của Lục khoa.
-
Ngoài ra còn có Lục tự, các cơ quan chuyên môn như Thông chính tỵ, Quốc tử giám,…
+ Ở địa phương, tổ chức lại hệ thống đơn vị hành chính, thiết lập hệ thống cơ quan, chức quan quản lí:
-
Đặt cả nước thành 12 đạo thừa tuyên. Đến năm 1471 lập thêm đạo thừa tuyên thứ 13 (Quảng Nam). Hệ thống cơ quan phụ trách gồm: Đô ty, Thừa ty, Hiến ty.
-
Thiết lập hệ thống phủ, huyện/châu, xã cùng hệ thống chức quan đứng đầu phủ, huyện/châu, xã gồm: tri phủ, tri huyện/tri châu, xã trưởng.
– Luật pháp: Bộ Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức) được hoàn chỉnh và ban hành.
– Quân đội:
+ Từ năm 1466, hệ thống tổ chức quân đội được cải tổ trên quy mô lớn.
+ Nhà nước có nhiều ưu đãi đối với binh lính, đặc biệt là ban cấp ruộng đất công.
+ Quy định chặt chẽ việc kỉ luật quân đội và việc huấn luyện, tập trận, thao diễn võ nghệ hằng năm.
* Về kinh tế:
– Năm 1477, ban hành chính sách lộc điền và chính sách quân điền.
– Nhà nước khuyến khích khai khẩn đồn điền, mở rộng diện tích canh tác trên cả nước.
* Về văn hoá:
– Đặc biệt đề cao Nho giáo, đưa Nho giáo trở thành hệ tư tưởng độc tôn, chính thống của triều đình và toàn xã hội.
– Giáo dục – khoa cử được chú trọng và có nhiều đổi mới: Quốc tử giám được trùng tu, mở rộng. Trường học công được mở rộng đến cấp phủ, huyện. Chế độ khoa cử được quy định chặt chẽ. Những người thi đỗ tiến sĩ được tôn vinh bằng những nghi thức như lễ xướng danh, bái tổ, khắc tên trên văn bia tại Văn Miếu – Quốc tử Giám.