Hướng dẫn giải Câu tham khảo Mẫu 3 Viết bài luận thuyết phục người khác từ bỏ thói quen trì hoãn – Văn mẫu 10 Kết nối tri thức.
Câu hỏi/Đề bài:
Việc hình thành thói quen dù xấu hay tốt, giống như việc bạn dệt từng sợi tơ mỗi ngày và dần dần theo thời gian, thu về một sợi dây cáp. Điều đáng buồn là thói quen tốt thì rất dễ từ bỏ, còn thói quen xấu thì cần phải có quyết tâm đủ lớn mới có thể loại bỏ, mới có thể cắt đứt sợi cáp chắc chắn kia. Trong nhiều thói quen xấu của con người, trì hoãn là thói quen gây hại và “khó trị”. Nhưng không phải vì thế mà bạn đầu hàng trước nó.
Trì hoãn là thái độ, hành vi của con người trước sự việc nào đó: Không muốn thực hiện ngay, không muốn thay đổi mà có xu hướng tạm gác lại để sau làm hoặc tìm cách kéo dài thời gian thực hiện. Bạn lặp lại nhiều lần việc không lập tức làm ngay việc cần làm, cứ “để sau”, “để mai”, “chút nữa”… dần dần trì hoãn sẽ trở thành phản ứng vô thức của bạn.
Không khó để bắt gặp thói quen trì hoãn trong cuộc sống. Mỗi khi được giao việc, bạn không lập tức làm ngay mà để đến hạn chót mới làm; mỗi khi có cuộc hẹn, bạn không bao giờ đến đúng giờ mà cứ phải muộn lại ít phút… chính là bạn đang sở hữu thói quen trì hoãn.
Thói quen này được hình thành rất dễ, bởi con người thường có xu hướng dễ dãi, thỏa hiệp với chính mình, cho mình cái quyền tự chủ về mọi việc: Thời gian còn nhiều mà, để sau đi; mình cần ưu tiên việc này trước; mình cần phải nghỉ ngơi trước đã… Đó là những lí do để bạn trì hoãn, cũng là cơ hội để thói quen trì hoãn hình thành và dần chi phối bạn.
Trì hoãn là thói quen xấu, lợi bất cập hại. Nếu bạn không từ bỏ thói quen này, thì nó sẽ gây cho bạn không ít phiền toái. Thói quen trì hoãn tạo nên tác phong làm việc không khoa học, không chuyên nghiệp khiến hiệu quả công việc không cao, thậm chí thất bại. Khi thường xuyên làm việc trong trạng thái chạy hạn chót, bạn không còn có nhiều thời gian cho việc làm, nên không thể làm nó với điều kiện tốt nhất, sự trau chuốt, tỉ mỉ, chỉn chu nhất, nên kết quả khó có thể tốt được. Một bản báo cáo được viết trong một vài ngày sẽ trau chuốt, đầy đủ, hoàn chỉnh hơn viết trong một giờ đồng hồ là chuyện dễ hiểu. Vì vậy, người có thói quen trì hoãn khó có được thành công lớn lao. Chưa kể đến tình huống công việc bị dồn vào hạn chót sẽ khiến quỹ thời gian hạn hẹp, bạn phải thức đêm, phải căng não để hoàn thành – chẳng phải bạn đang tự tạo stress cho mình đó sao?
Nếu quen trì hoãn, bạn rất khó để có được thiện cảm của những người xung quanh, thậm chí khiến người khác nghi ngờ năng lực, thiếu tin tưởng để đề bạt những nhiệm vụ, vị trí quan trọng, khó có cơ hội thăng tiến. Vậy là bạn tự đánh mất cơ hội phát triển bản thân rồi đó. Cơ hội đôi khi chỉ tồn tại trong khoảng thời gian nhất định mà không đến lần thứ hai. Bạn chần chừ, trì hoãn thì cơ hội sẽ đến tay người khác. Sự trì hoãn là kẻ đánh cắp thời gian và cơ hội. Vậy nên có câu “Cơ hội giống như bình minh. Nếu bạn chờ quá lâu, bạn sẽ bỏ lỡ nó.” (William Arthur Ward).
Trong tập thể mà bạn giữ thói quen trì hoãn thì cũng để lại hậu quả rất tệ. Mỗi người là một mắt xích của bộ máy làm việc chung, mắt xích của bạn bị kẹt thì công việc chung cũng chậm theo. Một diễn viên đến muộn thì cả ê kíp làm phim phải chờ đợi. Nên dù dưới góc độ cá nhân hay tập thể, thì bệnh trì hoãn thật đáng trách.
Bài học đắt giá về hậu quả của sự trì hoãn đã được ghi lại trong sử sách nước ta: Khi thực dân Pháp tấn công Gia Định, quan lại triều đình không có hành động cứng rắn kịp thời để bóp chết ngay từ đầu ý chí xâm lăng của địch mà chủ trương cầu hòa, trì hoãn, đối phó qua loa dẫn đến bi kịch: Đất nước rơi vào tay giặc, nhân dân cực khổ lầm than.
Sự trì hoãn là kẻ thù của thành công. Vì vậy, dù không dễ dàng gì, nhưng nhất định, mỗi người cần phải nhận diện và loại bỏ thói quen xấu này. Loại bỏ bằng cách nào? Hãy lập tức bắt tay vào làm việc ngay khi được giao phó; cần phải luôn động viên bản thân vượt “lười”, luôn tâm niệm “Việc hôm nay chớ để ngày mai”, “Trước sau gì mình cũng phải làm nó”. Bạn có thể chia nhỏ mục tiêu lớn thành các công việc nhỏ hơn hoặc các giai đoạn thực hiện ngắn hạn, dài hạn. Điều quan trọng là bạn cần nghiêm khắc với bản thân, đặt bản thân trong những giới hạn cần thiết; không dễ dãi thỏa hiệp với thói lười biếng; tự kiểm điểm bản thân mỗi ngày.
Con đường nhanh nhất dẫn đến thành công là thay thế thói quen xấu bằng thói quen tốt. Bản thân chỉ tiến bộ khi loại bỏ được thói quen trì hoãn và hình thành thói quen làm việc chuyên nghiệp. Vì vậy, đừng chần chừ nữa, hãy bắt tay vào việc ngay lập tức nhé, bởi lẽ “bạn có thể trì hoãn, nhưng thời gian thì không” (Benjamin Franklin).