Mẫu 3 Phân tích Thư lại dụ Vương Thông Văn mẫu 10

Câu hỏi/Đề bài:

Lời giải:

Nguyễn Trãi vừa là nhà thơ vừa là nhà quân sự lỗi lạc cho vua Lê lợi. Thơ văn của ông thể hiện tình yêu thiên nhiên, cuộc sống và con người. Nguyễn Trãi tuy không trực tiếp ra trận nhưng ông đã dùng ngòi bút của mình để giúp vua. Ông có nhiều tác phẩm nổi tiếng nhưng tiêu biểu nhất là tác phẩm Quân trung từ mệnh tập có đoạn trích Thư dụ Vương Thông lần nữa thể hiện tài năng quân sự giỏi giang của Nguyễn Trãi. Đoạn trích thể hiện rõ khát vọng hòa bình và ý chí quyết thắng giặc ngoại xâm của nhân dân ta.

Thư dụ Vương Thông lần nữa là lá thư số 35 trong Quân Trung từ mệnh tập. Chính lá thư này làm cho Nguyễn Trãi có được nguyện vọng “ta không đánh mà vẫn tan”. Về sau thư gửi của Nguyễn Trãi được vua gọi là biểu và tấu là ban công việc chiến, việc hòa bình mang đậm tính chất chính luận.

Bức thư này được viết khi địch đang bị ta bao vây ở thành Đông Quan rất khốn đốn. Bức thư viết nhằm dụ địch ra đầu hàng và rút quân về nước “Các ông là những người xét rõ sự cơ, hiểu sâu thời thế, vậy nên chém đầu Phương Chính, Mã Kì đem đến cửa quân dâng nộp. Như vậy, trong thành sẽ tránh được nạn cá thịt, trong nước sẽ khỏi vạ đau thương, hoà hiếu lại thông, can qua xếp bỏ”.

Đoạn mở đầu, Nguyễn Trãi dùng những tư tưởng về thời thế đối với người dùng binh. Như người binh phải biết thời thế khi dùng binh mà trong thời thế này thì chỉ rút quân. Không thì mang quân ra thành đánh chiến phân cao thấp thắng bại. Nguyễn Trãi là một người có tài tư tưởng dùng binh rất tinh tế và đúng đắn. Trong hoàn cảnh ấy Nguyễn Trãi rất bình tĩnh và phân tích rất sắc sảo trong từng dòng ghi trong bức thư. Từ việc này người đọc thấy được ông là một người rất am hiểu binh thư. Đồng thời từ bức thư này còn thể hiện rõ sự yêu chuộng hòa bình của nhân dân ta. Tác giả phân tích rồi sử dụng tiếp cương hay nhu như Vương Chính,Mã Kì tàn ác ngoan cố hì tiêu diệt còn Vương Thông, Sơn Thọ thì phân tích tình hình khuyên nhủ. Cuối cùng đề là khuyên hàng không thì khích tướng để dụ chúng ra trận mau chóng kết thúc. Bức thư rất tinh tế và sắc sảo nhằm đuổi giặc về nước mà tránh được thương đau cho nhân dân.

Sau đó Nguyễn Trãi nói rõ hơn thế nhà Minh ở Trung Quốc, Đông Quan và chỉ ra sáu nguyên nhân bại vong của giặc. Thế nhà Minh ở Trung Quốc có ba điều rất bất lợi đó là:: “Chính sách hà khất tất dẫn đến diệt vong. Phía Bắc có giặc Thiên Nguyên đe dọa. Trong nước có nội loạn ở Tầm Châu”.Khi nói đến những điều bất lợi đó Nguyễn Trãi cũng nhằm nêu lên tình hình rối ren của quân địch lúc bấy giờ. Rồi sau đó ông lại nói cái khốn khó của quân minh ở thành Đông Quan, chúng mệt mỏi rệu rã lương không có ăn, tinh thần chiến đấu giảm xuống. Khi đó quân ta chưa cần giết thì chúng cũng tự giết nhau rồi.

Nguyễn Trãi đúng là một nhà quân sự lỗi lạc ông chỉ ra sáu nguyên nhân khiến chúng bại trận tự ra đầu hàng để tránh thương vong đẫm máu. Đầu tiên là những khó khăn chồng chất mà chúng đang gặp phải, không thể vượt qua. Thứ hai là không có viện binh đến cứu, giặc Minh ở Đông Quan rơi vào tình cảnh “nước xa không cứu được lửa gần”. Thứ ba là triều đình nhà Minh đang phải lo đối phó với quân Nguyên, không rỗi mà quan tâm đến tình cảnh bi đát của đám tướng sĩ xâm lược ở nước Nam. Thứ tư là nội chiến xảy ra liên miên khiến cho dân chúng sống dưới triều đại nhà Minh không được yên ổn, đâm ra chán nản và thất vọng. Thứ năm là ở triều đình nhà Minh, bọn gian thần chuyên chính, nội bộ lục đục tranh giành quyền lực, gây ra cảnh nồi da xáo thịt. Thứ sáu là lực lượng nghĩa quân Lam Sơn càng ngày càng mạnh mẽ, trong khi quân Minh ngày càng mỏi mệt, nhụt chí chiến đấu. Nguyễn Trãi nhấn mạnh từng nguyên nhân và khó khăn bất lợi của giặc Minh lúc bấy giờ để cho giặc minh nhận ra vị trí của mình như thế nào và đưa ra quyết định đúng đắn hơn.

Từ lúc bức thư được gửi đi đến sáu tháng sau thì quân do Liễu Thăng chỉ hauy vào Lạng Sơn, Mộc Thanh chỉ huy năm vạn quân vào Lào Cai và đều thất bại thê thảm. Từ đây ta thấy được tài nhìn xa trông rộng và ý chí lãnh đạo đúng đắn của Nguyễn Trãi.

Sau đó ông chỉ ra hai con đường một là rút quân về nước tránh tình trạng thịt nát xương tan máu mê đầm đìa thứ hai nếu cố chấp thì “ra giao chiến ở giữa đồng bằng để quyết một trận thư hùng. Qua đây ta thấy rõ bức thư của Nguyễn Trãi như một bản đồ quân sự phân tích chiến thuật tiến công rõ ràng và điểm yếu điểm mạnh của địch.

Như vậy qua thư dụ ta thấy được Nguyễn Trãi là mảng văn chương chính luận. Ông không những là nhà thơ văn yêu thiên nhiên cuộc sống và con người mà ông còn rất giỏi đề ra chiến lược chiến công khiến kẻ thù khiếp sợ. Nguyễn Trãi sử dụng ngòi bút của mình như một loại vũ khí đặc biệt để đánh bại kẻ thù.