Giải Câu hỏi trang 43 sách giáo khoa Giáo dục công dân (GDCD) lớp 10 – Chân trời sáng tạo – Bài 7. Thuế và thực hiện pháp luật về thuế. Hướng dẫn: Tìm hiểu và nêu sự giống nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu.
Câu hỏi/Đề bài:
Em hãy lập bảng so sánh sự giống nhau và khác nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu. Lấy ví dụ minh họa.
Hướng dẫn:
– Tìm hiểu và nêu sự giống nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu.
– Tìm hiểu và nêu sự khác nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu qua các tiêu chí sau:
+ Mức độ tác động vào nền kinh tế
+ Mức độ quản lý
+ Ưu điểm
+ Nhược điểm
+ Phương tiện điều tiết
– Liên hệ thực tế, lấy ví dụ minh họa về thuế trực thu và thuế gián thu.
Lời giải:
*Giống nhau:
+ Là một trong những phương thức thu thuế theo quy định của pháp luật về thuế.
+ Đều là một nguồn điều tiết vào thu nhập của các cá nhân, tổ chức trong xã hội.
+ Người chịu thuế là người phải đều phải trích một phần tài sản để chuyển cho ngân sách Nhà nước mà không thể khước từ hoặc trì hoãn, hay nói cách khác bản chất của hai hình thức thu thuế này đều mang tính chất bắt buộc.
*Khác nhau:
Tiêu chí |
Thuế trực thu |
Thuế gián thu |
Múc độ tác động vào nền kinh tế |
Ít tác động vào giá cả thị trường (vì thường đánh vào kết quả kinh doanh, kết quả thu nhập sau một kỳ kinh doanh) |
Ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường (vì thuế được cộng vào giá bán hàng hóa dịch vụ) |
Mức độ quản lý |
Khó thu; dễ trốn thuế nhất là đối với các nước đang phát triển như Việt Nam, việc thanh toán chủ yếu bằng tiền mặt; nhà nước không kiểm soát được thu nhập thực tế của người nộp thuế. |
Dễ thu thuế vì được cầu thành giá bán hàng hóa, dịch vụ; người tiêu dùng nếu trình độ dân trí chưa cao thì không thấy được. |
Ưu điểm |
Đảm bảo công bằng giữa những người chịu thuế. |
Dễ dàng cho cơ quan thuế thu thuế. |
Nhược điểm |
Khó thu thuế. |
Khó bảo đảm công bằng giữa những người nộp thuế. |
Phương thức điều tiết |
Thu nhập của các đối tượng chịu thuế. |
Thông qua giá bán hàng hóa dịch vụ. |
Ví dụ:
– Đối với thuế trực thu áp dụng cho thuế thu nhập cá nhân: Nếu một công ty sản xuất hoạt động với doanh thu 1 triệu đô la, 500.000 đô la là chi phí bán hàng và 100.000 đô la là tổng chi phí hoạt động, thu nhập trước lãi, thuế, khấu hao sẽ là 400.000 đô la. Nếu công ty không có nợ, khấu hao, và có thuế suất doanh nghiệp là 35%, thuế trực thu của nó sẽ là $ 140.000, có nguồn gốc là: ($ 400,000 x 0,35) = $ 140,000.
– Đối với thuế gián thu: Trong đó thuế tiêu thụ đặc biệt đánh vào các mặt hàng, dịch vụ khác nhau thuộc hàng hóa phải chịu thuế. Cụ thể các loại hàng hóa, dịch vụ phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt được quy định tại Điều 2 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 sửa đổi, bổ sung 2014 như sau: bia; rượu; xì gà, thuốc lá điếu và chế phẩm khác được tạo ra từ cây thuốc lá với mục đích sử dụng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm; tàu bay, du thuyền; các loại xe như xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh mà có dung tích xi lanh trên 125cm3,…